Kamus-ı Muhit - السمي maddesi

اَلسَّمِيُّ [es-semiyy] (غَنِيٌّ [ġaniyy] vezninde) Hem-nâm maʹnâsınadır ki adaş taʹbîr olunur; yukâlu: هُوَ سَمِيُّكَ وَهُوَ مَنِ اسْمُهُ اِسْمُكَ Ve mânend ve nazîre ıtlâk olunur; yukâlu: هُوَ سَمِيُّهُ أَيْ نَظِيرُهُ

Vankulu Lugatı - السمي maddesi

اَلسُّمِيُّ [es-sumiyy] (sîn’in zammı ve mîm’in kesri ve yâ’nın teşdîdiyle فُعُولٌ [fuʹûl] vezni üzere) Cemʹi, yağmurlar maʹnâsına.

اَلسَّمِيُّ [es-semiyy] (sîn’in fethi ve yâ’nın teşdîdiyle) Adaş; tekûlu: هُوَ سَمِيُّ فُلَانٍ إِذَا وَافَقَ اسْمُهُ اسْمَهُ كَمَا تَقُولُ هُوَ كَنِيُّهُ إِذَا وَافَقَتْ كُنْيَتُهُ كُنْيَتَهُ Kâlallâhu taʹâlâ: ﴿هَلْ تَعْلَمُ لَهُ سَمِيًّا﴾ (مريم، 65) أَيْ نَظِيرًا يَسْتَحِقُّ مِثْلَ اسْمِهِ Ve baʹzılar سَمِيٌّ [semiyy] مُسَامِي [musâmî] maʹnâsınadır dedi ki muʹârız demek olur.

اَلسُّمَيُّ [es-sumeyy] (sîn’in zammı ve mîm’in fethi ve yâ’nın teşdîdiyle) Tasgîri. Ve إِسْمٌ [ism]in aslın takdîr etmede ihtilâf etmişlerdir. Baʹzılar aslı فِعْلٌ [fiʹl]dir dediler, fâ’nın kesri ve ʹayn’ın sükûnuyla ve baʹzılar فُعْلٌ [fuʹl]dür dediler. Ve أَسْمَاءٌ [esmâ΄] bu ikisine dahi cemʹ olur, جِذْعٌ [cižʹ]le أَجْذَاعٌ [ecžâʹ] ve قُفْلٌ [ḵufl]le أَقْفَالٌ [aḵfâl] gibi. Ve bu makûlenin sîgası bilinmez illâ semâʹla. Ve bunda dört lügat vardır:biri إِسْمٌ [ism]dir kesr-i hemze ve sükûn-ı sîn’le ve biri dahi أُسْمٌ [usm]dur zamm-ı hemze ve sükûn-ı sîn’le ve biri dahi سُمٌّ [summ]dur zamm-ı sîn’le ve biri dahi سِمٌّ [simm]dir kesr-i sîn’le ve bunun elifi elif-i vasldır. Ve gâh olur şâʹir elifin katʹ eder zarûret için.