Kamus-ı Muhit - بردة maddesi

اَلْبَرْدَةُ [el-berdet] (bâ’nın fethi ve râ’nın sükûnuyla ve fetehâtla lügattir) Tohme ve imtilâ΄ ʹilletine denir, tabîʹati ve miʹdeyi tebrîd eylediği için. Ve

بَرْدَةُ [berdet] Dişi koyunun ʹalemidir. Ve Nesef kazâsında bir karye adıdır; muhaddisînden ʹAzîz b. Suleym el-Berdî oradandır. Ve Şîrâz ülkesinde bir karye adıdır.

اَلْبُرْدُ [el-burd] (bâ’nın zammıyla) Bir nevʹ muhattat yaʹnî çubuklu kumaş adıdır; بُرْدٌ [burd]-i Yemânî zebân-zeddir. Cemʹi أَبْرَادٌ [ebrâd] gelir ve أَبْرُدٌ [ebrud] gelir ve بُرُودٌ [burûd] gelir. Ve bir nevʹ ʹabâya denir ki ihrâm gibi bedene bürünürler. Ve bu cemʹdir, müfredi بُرْدَةٌ [burdet]tir. Ve hâlen bu diyârlarda hırka taʹbîr ettiğimiz libâsa da بُرْدَةٌ [burdet] ıtlâk olunur; ve minhu’l-meselu: أَيْ يَفْعَلاَنِ فِعْلاً وَاحِدًا” هُمَا فِي بُرْدَةِ أَخْمَاسٍ” Mü΄ellifin “خ،م،س” mâddesinde beyânı üzere خِمْسٌ [Ḣims] ḣâ’nın kesriyle mülûk-i Yemen’den biridir ki بُرْدٌ خِمْسٌ dedikleri maʹrûf kumaşı en evvel o nesc ettirdi ve ʹinde’l-baʹz bir gûne kumaştır ki tûlü beş zirâʹ olur. İki adam birbiriyle kemâl-i muhabbet ü sadâkatle yek-dil ve yek-cihet olduklarında mesel-i mezbûru darb ederler, gûyâ ki ikisi sevb-i vâhid içre yek-vücûddur demektir. Ve yine emsâldendir ki iki kimse muhâsame ve şikâk ve muʹâdâtta şiddet ve yekdîgere îrâs-ı şerr ü mazarrat eyleseler “وَقَعَ بَيْنَهُمَا قَدُّ بُرُودِ يُمَنَةٍ” derler. يُمَنَةٌ [yumenet] yâ’nın zammı ve mîm’in fethiyle يُمَنٌ [yumen] lafzının vâhididir ki Yemen diyârında mensûc kumaşlara denir, be-gâyet kavî ve müstahkem olmakla yırtılması pek düşvâr ve ancak bir hâdise-i ʹazîme isâbetine mevkûf olur. Ve

بُرْدَةٌ [Burdet] Bir recül ismidir.