Kamus-ı Muhit - المرث maddesi

اَلْمَرَثُ [el-merešamp;] (fethateynle) Bir kimse mimres olmak maʹnâsınadır; yukâlu: مَرِثَ الرَّجُلُ مَرَثًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا صَارَ مِمْرَثًا

اَلْمَرِثُ [el-merišamp;] (كَتِفٌ [ketif] vezninde) مِمْرَثٌ [mimrešamp;] maʹnâsınadır; yukâlu: هُوَ مِمْرَثٌ وَمَرِثٌ أَيِ الصَّبُورُ عَلَى الْخِصَامِ ve yukâlu: مِمْرَثٌ وَمَرِثٌ أَيِ الْحَلِيمُ

اَلْمُرِثُّ [el-murišamp;šamp;] (mîm’in zammı ve râ’nın kesriyle) Çadırının yâhûd sâ΄ir maslahat için kullandığı ipi çürük olan kimseye denir. Ve bu maʹnevîde dahi istiʹmâl olunur ki lisânımızda ʹahd ve kavli süst olan kimseye ipi çürük taʹbîr olunur; yukâlu: هُوَ مُرِثٌّ وَهُوَ مَنْ رَثَّ حَبْلُهُ

اَلْمَرْثُ [el-meršamp;] (حَرْثٌ [ḩaršamp;] vezninde) Bir nesneyi yumuşayıp yâhûd tarâvetlenmek için suya ıslatmak maʹnâsınadır; yukâlu: مَرَثَ التَّمْرَ مَرْثًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا مَرَسَهُ Ve çocuk parmağını ağızında geveleyip çiğnemek maʹnâsınadır; yukâlu: مَرَثَ الصَّبِيُّ إِصْبَعَهُ إِذَا لاَكَهَا Ve vurmak maʹnâsınadır; yukâlu: مَرَثَ الرَّجُلُ الرَّجُلَ إِذَا ضَرَبَهُ Ve bir nesneyi ağızda sorup emmek maʹnâsınadır; yukâlu: مَرَثَ الصَّبِيُّ الْوَدَعَ مَرْثًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ وَالثَّانِي إِذَا مَصَّهُ [Ve] وَدَعٌ [vedaʹ] göz boncuğuna denir. Ve yumuşatmak maʹnâsınadır; yukâlu: مَرَثَ الشَّيْءَ إِذَا لَيَّنَهُ Ve edviye makûlesini suya ıslatmak maʹnâsınadır; yukâlu: مَرَثَ الدَّوَاءَ فِي الْمَاءِ إِذَا أَنْقَعَهُ Ve kuzuyu yağlı el ile sığayıp okşamak sebebiyle bed râyiha peydâ eylediğinden nâşî anası ona meyl ve hanîn eylemeyip müteneffir olmak maʹnâsınadır; yukâlu: مَرَثَ السَّخْلَةَ إِذَا نَالَهَا بِسَهَكٍ فَلَمْ تَرْأَمْهَا أُمُّهَا لِذَلِكَ Asl maʹnâ kuzuya zefîr bulaştırmaktır, anasının nefreti tetimmedir.

Vankulu Lugatı - المرث maddesi

اَلْمَرْثُ [el-meršamp;] (mîm’in fethi ve râ’nın sükûnuyla) Bir nesneyi ıslansın ve tâzelensin diye suya bırakmak; yukâlu: مَرَثَ التَّمْرَ بِيَدِهِ يَمْرُثُهُ مَرْثًا مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ إِذَا مَاثَهُ وَدَافَهُ Yaʹnî tâzelensin diye suya salsa. Ve مَوْثٌ [mevšamp;]le دَوْفٌ [devf] ikisi bir maʹnâyadır. Ve مَرْثٌ [meršamp;] lügattır مَرْسٌ [mers]te, sîn-i mühmele ile ve gâh olur ki مَرَثَهُ mahallinde مَرَدَهُ dahi derler, dâl-ı mühmele ile. Ve

مَرْثٌ [meršamp;] Oğlancık parmağın ağzına alıp çiynemektir; yukâlu: مَرَثَ الصَّبِيُّ إِصْبَعَهُ إِذَا لَاكَهَا Yaʹnî parmağın ağzına alıp çiynese ve emse.