Kamus-ı Muhit - البسل maddesi

اَلْبَسِلُ [el-besil] (كَتِفٌ [ketif] vezninde) Harâm şey΄e denir.

اَلْبَسْلُ [el-besl] (نَسْلٌ [nesl] vezninde) Harâm maʹnâsınadır. Ve helâl maʹnâsına olmakla zıdd olur. Müfred ve cemʹe ve müzekker ve mü΄ennese ıtlâk olunur, zîrâ fi’l-asl masdardır; yukâlu: هَذَا وَهِيَ بَسْلٌ أَيْ حَرَامٌ وَكَذَا حَلَالٌ Ve düşnâm ve levm ve tevbîh maʹnâsınadır; yukâlu: بَسَلَهُ بَسْلًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا لَحَاهُ وَلَامَهُ Ve Câhiliyye’de Ġatafân ve Ḵays kabîlelerinden bir tâ΄ife ʹindinde muʹteber olan sekiz eşhür-i hurumun ismidir. Ve ivdirmek maʹnâsınadır; yukâlu: بَسَلَهُ بَسْلًا إِذَا أَعْجَلَهُ Ve şiddet ve sahtî maʹnâsınadır. Ve elek ile un makûlesi nesneyi elemek maʹnâsınadır; yukâlu: بَسَلَهُ إِذَا نَخَلَهُ بِالْمُنْخُلِ Ve bir nesneyi azca azca ahz eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: بَسَلَ الشَّيْءَ إِذَا أَخَذَهُ قَلِيلًا قَلِيلًا Ve

بَسْلٌ [besl] Aspur suyuna ve kına suyuna denir. Ve bed-manzar ve zişt-hey΄et adama denir, ke-mâ se-yuzkeru. Ve habs eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: بَسَلَهُ إِذَا حَبَسَهُ Ve Benî ʹÂmir b. Lu΄eyy cemâʹatinin lakabıdır. Ve onlar Ḵureyş-i Żavâhir’in bir cenâhları idi, cenâh-ı âherlerine يَسْلٌ [Yesl] ıtlâk olunur idi yâ-yı tahtiyye ile. Ve

بَسْلٌ [besl] آمين [âmîn] maʹnâsına istiʹmâl olunur, إِذَا دَعَا الرَّجُلُ يَقُالُ بَسْلًا بَسْلًا أَيْ آمِينَ آمِينَ Şârihin beyânına göre îcâb maʹnâsından me΄hûzdur. وَكَانَ عُمَرُ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ يَقُولُ فِي دُعَائِهِ آمِينَ وَبَسْلًا مَعْنَاهُ إِيجَابًا وَتَحْقِيقًا Mütercim der ki hill ve ibâha manâsından olmak akrebdir; yukâlu: بَسَلَهُ اللهُ بَسْلًا أَيْ أَحَلَّهُ Pes burada أَبْسَلَهُ بَسْلًا sebkindedir ki “Yâ Rab, duʹâmı müstecâb edip o maksûdu erzân kıl” demek olur. Ve

بَسْلٌ [besl] Veyl ve helâk maʹnâsına müstaʹmeldir; levm ve şiddet maʹnâsından me΄hûzdur; yukâlu: بَسْلًا لَهُ أَيْ وَيْلًا لَهُ وَيُقَالُ بَسْلًا وَأَسْلًا دُعَاءٌ عَلَيْهِ

Vankulu Lugatı - البسل maddesi

اَلْبُسُلُ [el-busul] (bâ’nın ve sîn’in zammıyla) Cemʹi, bahâdırlar maʹnâsına, بَازِلٌ [bâzil] ile بُزُلٌ [buzul] gibi.

اَلْبَسْلُ [el-besl] (bâ’nın fethi ve sîn’in sükûnuyla) Harâm maʹnâsınadır.