el-keniyy ~ اَلْكَنِيُّ

Kamus-ı Muhit - الكني maddesi

اَلْكَنِيُّ [el-keniyy] (غَنِيٌّ [ġaniyy] vezninde) Bir kimse ile künyede muvâfık olana denir ki hem-künye taʹbîr olunur; yukâlu: هُوَ كَنِيُّهُ أَيْ كُنْيَتُهُ كُنْيَتُهُ

Vankulu Lugatı - الكني maddesi

اَلْكَنِيُّ [el-keniyy] (kâf’ın fethi ve yâ’nın teşdîdiyle) Bir kimse ile künyette müşterek olan kimse.

اَلِكْنِي [eliknî] (hemzenin fethi ve lâm’ın kesri ve kâf’ın sükûnuyla) Bir lafzdır ki şuʹarâ bunu risâlet mahallinde istiʹmâl ederler, أَرْسِلْنِي maʹnâsına, pes اَلِكْنِي [eliknî] لَوْكٌ [levk]ten me΄hûz değildir, أَلُوكٌ [ulûk]tan me΄hûzdur ki أَلُوكٌ [elûk] risâlet maʹnâsınadır. Ve أَلُوكٌ [elûk]ta hod hemze aslîdir. Ve eger اَلِكْنِي [eliknî] لَوْكٌ [levk]ten olaydı kıyâs bu idi ki أَلَاكَهُ يُلِيكُهُ إِلَاكَةً denileydi, pes bu maʹnâ yüzünden أَلُوكٌ [elûk]tan me΄hûzdur, lafz yüzünden değildir, zîrâ أَلُوكٌ [elûk]ta hemze fâ΄ü’l-fiʹldir, meger tevehhümen maklûbdur denile yaʹnî أَلُوكٌ [ulûk]ta hemze lâm’dan te΄hîr olunup لَؤُوكٌ [le΄ûk] olup baʹdehu bâb-ı إِفْعَالٌ [ifʹâl]e nakl olunup أَلِكْنِي olmuştur denile. Cevherî’nin kelâmından fehm olunan budur ki إِفْعَالٌ [ifʹâl]de hemzenin kalb-i mekân olması لَاكَ Cevherî yânında sâbit olmadığına binâ΄en ola, pes sâhib-i Ḵâmûs’un أَلِكْنِي [eliknî] لَاكَ beyânında zikr olunmak gerek idi, لَوْكٌ [levk] beyânında zikr olunmak Cevherî’nin tevehhümüne râciʹ olur dediği vecîh olmaz hâlâ ki أَلِكْنِي sûreten sîga-i ecveftir, ona binâ΄en لَوْكٌ [levk]te zikr olunmuştur.

Sıradaki Maddeler

Arama ekranı

Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı