اَلدَّبْسُ [ed-debs] (dâl’ın fethiyle) Mutlakan levni siyâh olan şey΄e denir.
اَلدُّبْسُ [ed-dubs] (dâl’ın zammıyla) أَدْبَسُ [edbes] lafzından cemʹdir ki levni sevâd ile humret beyninde olan kuşa denir ki karamtık kızıl olur; دُبْسِيٌّ [dubsiyy] dedikleri kuş ona mensûbdur ki levni karamtık kırmızıca olur ve güvercin gibi elhân eder; mü΄ennesi دُبْسِيَّةٌ [dubsiyyet]tir. Bu kuş Fârisîde mûsîce dedikleridir ki bu diyârlarda ona kumru derler; be-gâyet enîs bir kuştur, hânelerin pencerelerinde ve raflarda âşiyâne yaparlar.
اَلدِّبْسُ [ed-dibs] (dâl’ın kesri ve kesreteynle) Hurmâ pekmezine denir ki tâze hurmâdan seyelân eder, عَسَلُ التَّمْرِ maʹnâsına. Ve bala dahi denir, عَسَلُ النَّحْلِ [ʹaselu’n-naḩl] maʹnâsına. Hâlen pekmez dediğimize عَسَلُ الْعِنَبِ [ʹaselu’l-ʹineb] derler, Fârisîde dûş-âb, ʹArabîde صَقْرٌ [ṡaḵr] denir; yukâlu: إِئْتَدَمُوا بِالدِّبْسِ أَيْ عَسَلِ التَّمْرِ وَكَذَا عَسَلِ النَّحْلِ Şârih der ki baʹdehu üzüm pekmezinde şâyiʹ olmuştur. Ve
دِبْسٌ [dibs] İnsândan cemʹ-i kesîre ıtlâk olunur; dâl’ın fethiyle de câ΄izdir.
اَلدِّبْسُ [ed-dibs] (dâl’ın kesri ve bâ’nın sükûnuyla) Şol nesnedir ki hurmâdan akar.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı