اَلدَّخَسُ [ed-deḣas] (fethateynle) Bir ʹillet adıdır ki davarın tırnağına karîb kemirtlekte hâdis olur. Ve masdar olur, davar ʹillet-i mezbûreye uğramak maʹnâsına; yukâlu: دَخِسَ الْحَافِرُ دَخَسًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا أَصَابَهُ الدَّخَسُ
اَلدَّخْسُ [ed-daḣs] (dâl’ın fethi ve ḣâ’nın sükûnuyla) Etine dolu tıknaz ve aʹzâsı dirnekli adama denir; yukâlu: رَجُلٌ دَخْسٌ أَيْ تَارٌّ مُكْتَنِزٌ Ve genç ayıya denir. Ve bir nesne toprağa gömülmek maʹnâsına masdar olur, saç ayağının küle gömülmesi gibi; yukâlu: دُخِسَ الشَّيْءُ فِي التُّرابِ عَلَى بِنَاءِ الْمَجْهُولِ أَيِ انْدَسَّ Ona mebnî sac ayaklarına دَوَاخِسُ [devâḣis] ıtlâk olunur.
اَلدُّخَسُ [ed-duḣas] (صُرَدٌ [ṡurad] vezninde) تُخَسٌ [tuḣas] maʹnâsınadır ki dülfîn dedikleri dâbbe-i bahriyyedir.
اَلدَّخَسُ [ed-deḣas] (fethateynle) Şol şiştir ki atın tırnağına karîb yerde olur.
اَلدُّخَسُ [ed-duḣas] (dâl’ın zammı ve ḣâ’nın fethiyle) Deryâda bir hayvânın adıdır ki gark olanı halâs eder, onu arkasına alıp yüzmeğe muʹâvenet etmekle. Ve ona دُلْفِينُ [dulfîn] dahi derler dâl’ın zammı ve lâ’ın sükûnu ve fâ’nın kesri ve meddiyle.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı