اَلْإِعْمِيَاءُ [el-iʹmiyâ΄] (hemzenin ve mîm’in kesriyle) Bu dahi kör olmak maʹnâsınadır; yukâlu: إِعْمَايَ يَعْمَايُ إِعْمِيَاءٌ بِمَعْنَى عَمِيَ Şârihin beyânına göre bu إِفْعِيلَالٌ [ifʹîlâl] bâbındandır, إِحْمِيرَارٌ [iḩmîrâr] gibi, aslı إِعْمَايَيَ idi, إِدْهَامَّ sîgasına ihtizâ΄ kasdıyla lafz-ı sahîh mahrecine ihrâc olunup yâ-yı sâniye elife kalb olunmakla إِعْمَايَا إِعْمِييَاءً oldu, gerçi إِعْمَايَا kelimesinde dendâne-i yâ-i ûlâ mersûm olmayıp lâkin telaffuzunda müsebbet olur. Ve masdarında yâ-yı ûlâyı iskât eylediler, إِشْهِيبَابٌ kelimesinde إِشْهِبَابٌ dedikleri gibi. Ve baʹzen yâ’yı müşeddede edip إِعْمَايَّ يَعْمَايَّ dahi derler, إِدْهَامَّ يَدْهَامُّ gibi. Ve bu إِحْمِيرَارٌ bâbından dahi olur ki إِعْمَايَّ يَعْمَايَّ denir, aslı إِعْمَيَيَ idi, şüzûz üzere yâ-i ûlâ elife kalb olundu, طَايَةٌ [ṯâyet] ve غَايَةٌ [ġâyet] kelimeleri gibi. Ve إِفْعِيلَالٌ murâd olundukta yâ’lar idgâm olunup إِعْمَايَّ denir.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı