اَلتَّجْخِيَةُ [et-tecḣiyet] (تَأْدِيَةٌ [te΄diyet] vezninde) Musallî secdede kollarını açıp karnını yerden meydânlı eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: جَخَّى الْمُصَلِّي إِذَا خَوَّى فِي سُجُودِهِ يَعْنِي مَدَّ ضَبْعَيْهِ وَتَجَافَى عَنِ الْأَرْضِ Ve meyl eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: جَخَّى اللَّيْلُ إِذَا مَالَ Ve pîrlikten bel bükülmek maʹnâsınadır; yukâlu: جَخَّى الشَّيْخُ إِذَا انْحَنَى Ve minhu’l-hadîsu: “كَالْكُوزِ مُجَخِّيًا” يَعْنِي فِي وَصْفِ الْقُلُوبِ أَيْ قَلْبٌ مَائِلٌ مُنْحَنٍ شَبَّهَ الْقَلْبَ الَّذِي لَا يَعِي خَيْرًا بِالْكُوزِ الْمَائِلِ الْمُنْحَنِي الَّذِي لَا يَثْبُتُ فِيهِ شَيْءٌ Burada Cevherî vehminden nâşî وَمِنْهُ قَوْلُ حُذَيْفَةَ ʹunvânında îrâd eyledi, lâkin Nihâye’de dahi Ḩužeyfe’ye müsneddir ki râvî Ḩužeyfe olur.
اَلتَّجْخِيَةُ [et-tecḣiyet] (bi’l-ḣâ΄i’l-muʹcemeti baʹde’l-cîm ʹalâ vezni اَلتَّرْبِيَة [et-terbiyet]) Meyl etmek; ve minhu kavlu Ḩužeyfe: “كَالْكُوزِ مَخْجِيًّا” أَيْ مَائِلًا لِأَنَّهُ إِذَا مَالَ اِنْصَبَّ مَا فِيهِ Ve fi’l-hadîsi: “أَنَّهُ جَخَّى فِي سُجُودِهِ” أَيْ خَوَّى Yaʹnî “Kolların açıp karnın yerden ırak etti.”
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı