Kamus-ı Muhit - الجرة maddesi

الْجُرْأَةُ [el-cur΄et] (جُرْعَةٌ [curʹat] vezninde) ve

الْجُرَةُ [el-curet] (hemzesiz ثُبَةٌ [šamp;ubet] vezninde) ve

الْجَرَاءَةُ [el-cerâ΄et] (كَرَاهَةٌ [kerâhet] vezninde) ve

الْجَرَائِيَةُ [el-cerâ΄iyet] (كَرَاهِيَةٌ [kerâhiyet] vezninde) ve

الْجَرَايَةُ [el-cerâyet] (hemzeyi yâ’ya ibdâlle ki bu nâdirdir) Mecmûʹu bahâdırlık ve yiğitlik, şecâʹat maʹnâsınadır; yukâlu: جَرُؤَ الرَّجُلُ جُرْأَةً وَجُرَةً وَجَرَاءَةً وَجَرَائِيَةً وَجَرَايَةً مِنَ الْبَابِ الْخَامِسِ إِذَا شَجُعَ

اَلْجَرَّةُ [el-cerret] (cîm’in fethiyle) Topraktan yapılmış büyük destîye denir ki el ile çekip götürmesi kâbil olur. Cemʹ-i cinsi جَرٌّ [cerr]dir hâ’sız ve cemʹ-i sîgı جِرَارٌ [cirâr]dır cîm’in kesriyle. Ve

جَرَّةٌ [cerret] Ekmeğe denir, خُبْزٌ [ḣubz] gibi, ʹalâ-kavlin hâssaten külde pişmiş ekmeğe denir.

اَلْجُرَّةُ [el-curret] (cîm’in zammıyla ve fethiyle lügattir) Bir zirâʹ mikdârında bir ağaçtır, ucunda ağ ve ortasında bir ip olur, onunla âhû şikâr ederler.

اَلْجِرَّةُ [el-cirret] (cîm’in kesriyle) Binâ-i nevʹdir ki hey΄et ve hâlete delâlet eder; yukâlu: مَا أَحْسَنَ جِرَّتَهُ أَيْ هَيْئَةَ جَرِّهِ Ve

جِرَّةٌ [cirret] Geviş dedikleri şey΄e denir ki işkenbesi olan hayvân ekl eylediği nesneyi geri çıkarıp sakız gibi çiğneyip yine belʹ eder. Bunda cîm’in fethiyle de câ΄izdir; yukâlu: كَظَمَ الْبَعِيرُ جِرَّتَهُ وَهِيَ مَا يَفِيضُ بِهِ الْبَعِيرُ فَيَأْكُلُهُ ثَانِيَةً وَكَذَا الْغَنَمُ Batnlarından geri cerr ettikleri için ıtlâk olunmuştur. Ve

جِرَّةٌ [cirret] Şol çiynemtiye ve lokmaya ıtlâk olunur ki deve kısmı ʹalef gelince kadar onu ağızında beri öte çiğneyip avunur; bu gevişten başkadır; yukâlu: يَجْتَرُّ الْبَعِيرُ بِالْجِرَّةِ وَهِيَ اللُّقْمَةُ الَّتِي يَتَعَلَّلُ بِهَا إِلَى وَقْتِ عَلَفِهِ Ve

جِرَّةٌ [cirret] Konup göçer olan haşem-nişîn obasına denir; tekûlu: أَتَيْتُ عَلَى جِرَّةٍ أَيْ جَمَاعَةٍ يُقِيمُونَ وَيَظْعَنُونَ Ve Bâb b. Ži’l-Cirre şol kimsedir ki Hazret-i ʹOšamp;mân radıyallâhu ʹanhu ashâbından olmakla ʹAcem’de Rîşehr nâm beldenin fethi husûsunda ehl-i ʹAcem’den Suhrek nâm battâlı ki ser-ʹasker idi, katl eylemişti. Ve Sevm bint Cirre bir Aʹrâbiyyedir.

Vankulu Lugatı - الجرة maddesi

اَلْجَرَّةُ [el-cerret] (cîm’in fethiyle ve râ’nın teşdîdiyle) Destî, kûze maʹnâsına.

اَلْجُرَّةُ [el-curret] (cîm’in zammıyla) Bir arşın mikdârı bir ağaçtır ki ucunda tuzağı ve ortasında ipi vardır, onunla âhû avlanır. Ve fi’l-meseli: “نَاوِصِ الْجُرَّةَ ثُمَّ سَالَمَهَا” [ Ve] مُنَاوَصَةٌ [munâveṡat] nûn’la ve ṡâd-ı mühmele ile mümâreset maʹnâsınadır. Bunun vechi budur ki âhû tuzağa düşse halâs olmak için bir mikdâr muztarib olup kurtulmasına saʹy eder, halâstan nevmîd olucak sâkin olur. Bu mesel şol kimse hakkında darb olunur ki ibtidâ muhâlefet eyleyip sonra nâçâr muvâfakat eyleye.

اَلْجِرَّةُ [el-cirret] (cîm’in kesriyle) Şol nesnedir ki onu deve derûnundan iʹâde edip sakız misâlinde çiyner ki ona geviş derler.