Kamus-ı Muhit - بهر maddesi

Mü΄ellif سِرُّ الْوَادِي وَخَيْرُهُ ʹibâretiyle tefsîr eylemekle خَيْرٌ [ḣayr] mukâbelesiyle ekser-i nüsha şîn-i muʹceme ile شَرٌّ [şerr]e sapmışlardır, galattır. Zîrâ سِرٌّ [sirr] derenin vasatına ve yayvan yerine denir ki sâ΄ir mahallerinden hoş ve hayr ve atyeb olur. Ve

بُهْرٌ [buhr] Arz-ı mahdûde-i muʹayyeneye denir ki بَلَدٌ [beled] maʹnâsına. Ve bî-tâb olmaktan nâşî nefes kesilip har har solumak maʹnâsınadır; bunda ism ve masdar olur, hattâ solugan ʹilletine ıtlâk olunur.

اَلْبَهْرُ [el-behr] (قَهْرٌ [ḵahr] vezninde) ve

اَلْبُهُورُ [el-buhûr] (قُعُودٌ [ḵuʹûd] vezninde) Be-gâyet aydın ve tâb-dâr olmak maʹnâsınadır; yukâlu: بَهَرَتِ الشَّمْسُ بَهْرًا وَبُهُورًا مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ إِذَا أَضَاءَتْ Ve

بَهْرٌ [behr] Gâlib olmak maʹnâsınadır; yukâlu: بَهَرَهُ إِذَا غَلَبَهُ Ve doldurmak maʹnâsınadır; yukâlu: بَهَرَ الْإِنَاءَ إِذَا مَلَأَهُ Ve ırak olmak maʹnâsınadır; yukâlu: بَهَرَ الرَّجُلُ إِذَا بَعُدَ Ve hâ΄ib olmak maʹnâsınadır; yukâlu: بَهَرَ الرَّجُلُ إِذَا خَابَŞârih وَالْحُبُّ nüshalarını tahti΄e edip savâb olan وَالْخَيْبَةُ olmaktır diye bi’l-istişhâd tansîs eylemiştir. Ve gussa ve tasaya uğramak maʹnâsınadır; yukâlu: بَهَرَهُ الْأَمْرُ إِذَا كَرَبَهُ Ve bir adama kazf ve iftirâ eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: بَهَرَ فُلاَنًا إِذَا قَذَفَهُ بِالْبُهْتَانِ Ve vüsʹ ve tâkattan zâ΄id teklîf eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: بَهَرَ فُلاَنًا إِذَا كَلَّفَهُ فَوْقَ طَاقَتِهِ Ve taʹaccüb eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: بَهْرًا لَهُ أَيْ عَجَبًا ve yukâlu: بَهْرًا لَهُ أَيْ تَعْسًا يَعْنِي هَلاَكًا Ve bu kahr ve galebe maʹnâsındandır; fiʹl-i muzmer-i mehcûr ile mansûbdur, maglûb ve makhûr olsun demektir. Kâle fi’l-Esâs بَهْرًا لَهُ دُعَاءٌ عَلَيْهِ بِأَنْ يُغْلَبَ Ve

بَهْرٌ [behr] Ayın ziyâsı kevâkib-i sâ΄irenin ziyâsına gâlib olmak maʹnâsına müstaʹmeldir; yukâlu: بَهَرَ الْقَمَرُ إِذَا غَلَبَ ضَوْءُهُ ضَوْءَ الْكَوَاكِبِ Ve bir adam emsâl ve akrânına fâ΄ik olmak maʹnâsınadır; yukâlu: بَهَرَ فُلاَنٌ إِذَا بَرَعَ أَيْ فَاقَ أَقْرَانَهُ

Vankulu Lugatı - بهر maddesi

اَلْبَهْرُ [el-behr] (bâ’nın fethi ve hâ’nın sükûnuyla) Maglûb olmak ve ser-nigûn olmak. Ve galebe kılmak; yukâlu: بَهَرَهُ بَهْرًا أَيْ غَلَبَهُ Ve

بَهْرٌ [behr] Solutmağa dahi derler; yukâlu: بَهَرَهُ الْحِمْلُ يَبْهَرُهُ بَهْرًا مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ أَيْ أَوْقَعَ عَلَيْهِ الْبُهْرَ Ve

بَهْرٌ [behr] Ay aydın olmağa dahi derler; yukâlu: بَهَرَ الْقَمَرُ إِذَا أَضَاءَ حَتَّى غَلَبَ ضَوْءُهُ ضَوْءَ الْكَوَاكِبِ