Kamus-ı Muhit - معد maddesi

اَلْمَعَدَّانِ [el-maʹaddân] (tesniye bünyesiyle) At kısmının küreklerinin başlarıyla iki taraflı sırtının nihâyetleri aralıklarına ıtlâk olunur. Ve

مَعَدٌّ [Maʹadd] Bir küçük kabîle ismidir: Müzekkerdir ve mü΄ennes olur قَبِيلَةٌ [ḵabîlet] te΄vîliyle. Nisbetinde مَعَدِّيٌّ [Maʹaddiyy] denir ve minhu’l-meselu: “تَسْمَعُ بِالْمُعَيْدِيِّ خَيْرٌ مِنْ أَنْ تَرَاهُ” Niteki “ع،د،د” mâddesinde beyân olundu.

اَلْمَعْدُ [el-maʹd] (سَعْدٌ [saʹd] vezninde) Bir nesneyi uğurlayın sürʹatle kapmak maʹnâsınadır; yukâlu: مَعَدَ الشَّيْءَ مَعْدًا مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ إِذَا اخْتَلَسَهُ Ve bir nesneyi sürʹatle beriye çekip götürmek maʹnâsınadır; yukâlu: مَعَدَ الشَّيْءَ إِذَا جَذَبَهُ بِسُرْعَةٍ Ve bir adamın miʹdesine vurmak yâ dokunmak maʹnâsınadır; yukâlu: مَعَدَ فُلاَنًا إِذَا أَصَابَ مَعِدَتَهُ Ve bir semte gitmek ve seyr ü seyâhat etmek maʹnâsınadır; yukâlu: مَعَدَ فِي الْأَرْضِ إِذَا ذَهَبَ Ve ön diş ile bir adamın etini ısırmak maʹnâsınadır; yukâlu: مَعَدَ لَحْمَهُ إِذَا انْتَهَسَهُ Ve bir nesne fâsid ve tebâh olmak maʹnâsınadır; yukâlu: مَعَدَ الشَّيْءُ إِذَا فَسَدَ Ve

مَعْدٌ [maʹd] ve

مُعُودٌ [muʹûd] (قُعُودٌ [ḵuʹûd] vezninde) Bir nesneyi alıp iletmek maʹnâsınadır; yukâlu: مَعَدَ بِالشَّيْءِ مَعْدًا وَمُعُودًا إِذَا ذَهَبَ بِهِ Ve

مَعْدٌ [maʹd] İri ve galîz olan şey΄e denir; yukâlu: شَيْءٌ مَعْدٌ أَيْ ضَخْمٌ غَلِيظٌ Ve kalınlığa denir; yukâlu: فِيهِ مَعْدٌ أَيْ غِلْظٌ Ve ter ü tâze sebzeye denir. Ve tâze hurmâya denir. Ve revende ve çabuk deveye denir. Ve

مَعْدٌ [Maʹd] Esmâ-i ricâldendir: Maʹd b. Mâlik, Ṯayyi΄ kabîlesinden ve Maʹd b. el-Ḩârišamp;, Cuşem kabîlesindendir. Ve

مَعْدٌ [maʹd] ثَعْدٌ [šamp;aʹd] kelimesine itbâʹ olur; yukâlu: رُطَبٌ ثَعْدٌ مَعْدٌ أَيْ رَخْصٌ

Vankulu Lugatı - معد maddesi

مَعَدٌّ [Meʹadd] (mîm’in ve ʹayn’ın fethiyle) ʹArab tâ΄ifesinin babası ki o Meʹadd b. ʹAdnân’dır. Ve Sîbeveyhi eyitti: مَعَدٌّ [Meʹadd] kelimesinde mîm nefs-i kelimedendir, zîrâ fiʹlde تَمَعْدُدٌ derler hâlâ ki تَمَفْعُلٌ vezni kelâm-ı ʹArabda kıllet üzeredir.