Kamus-ı Muhit - همام maddesi

اَلْهُمَامُ [el-humâm] (غُرَابٌ [ġurâb] vezninde) Hörgüçten erimiş yağa denir. Ve kardan eriyip akan suya denir. Ve ʹazîmü’l-himmet ve kaviyyü’l-ʹazîmet padişaha ve vâlîye denir; yukâlu: مَلِكٌ هُمَامٌ أَيْ عَظِيمُ الْهِمَّةِ Ve nefsinde bahâdır olup sehî ve civân-merd olan seyyid ve zî-şân adama denir ve bu ricâle mahsûs vasftır, cemʹi هِمَامٌ [himâm] gelir, كِتَابٌ [kitâb] vezninde; yukâlu: رَجُلٌ هُمَامٌ أَيْ سَيِّدٌ شُجَاعٌ سَخِيٌّ Ve

هُمَامٌ [humâm] Arslana denir. Ve Zebbân b. Kaʹb’ın feresi ismidir.

اَلْهَمَّامُ [el-hemmâm] (شَدَّادٌ [şeddâd] vezninde) Koğucuya ıtlâk olunur; yukâlu: رَجُلٌ هَمَّامٌ أَيْ نَمَّامٌ Ve

هَمَّامٌ [Hemmâm] Esâmîdendir: Hemmâm b. el-Ḩârišamp; ve İbn Zeyd ve İbn Mâlik sahâbelerdir. Ve eyyâm-ı berdin üçüncü gününe ıtlâk olunur ki bürûdete tasmîm günü olacaktır; yukâlu: هَذَا يَوْمُ الْهَمَّامِ أَيِ الْيَوْمُ الثَّالِثُ مِنَ الْبَرْدِ Mütercim der ki هَمَّامٌ [hemmâm] ʹazm maʹnâsına olan هَمٌّ [hemm] mâddesinden dahi فَعَّالٌ [faʹʹâl] olur, ke-mâ fi’l-hadîsi: “أَصْدَقُ الْأَسْمَاءِ حَارِثٌ وَهَمَّامٌ” لِأَنَّهُ مَا مِنْ أَحَدٍ إِلَّا وَهُوَ يَهُمُّ بِأَمْرٍ

لَاهَمَامِ [lâ hemâmi] (harf-i nefy ile ve قَطَامِ [ḵaṯâmi] vezninde) لَا أَهُمُّ maʹnâsınadır ki kasd ve ʹazm eylemem demektir; yukâlu: لَا هَمَامِ أَيْ لَا أَهُمُّ بِذَلِكَ وَلَا أَفْعَلُهُ Ve

هَمَامِ [hemâmi] (kezâlik قَطَامِ [ḵaṯâmi] vezninde) يُهَمْهِمُ maʹnâsına müstaʹmeldir ki هَمْهَمَةٌ [hemhemet]ten fiʹl-i müstakbeldir; ke-mâ se-yuzkeru; yukâlu: جَاءَ زَيْدٌ هَمَامِ أَيْ يُهَمْهِمُ Şârihin beyanına göre işbu هَمَامِ [hemâmi] kelimesi ʹazm ve kasd maʹnâsına olan هَمٌّ [hemm] ve هِمَّةٌ [himmet] maʹnâsına ki masdarlardır, ism-i fiʹldir; pes لَا هَمَامِ kavli لَا هِمَّةَ demektir. Esâs’ta لَا هَمَامِ لِي ʹibâretiyle mersûm olmakla mü΄ellif sılayı îrâd eylemekle tenkîs eylemiştir yâhûd kalem-i nâsih iskâtıdır. Kezâlik هَمْهَمَةٌ [hemhemet]ten dahi ism-i fiʹl olur; lâkin usûl-i sâ΄irede هَمْهَامِ [hemhâmi] ʹunvânında mersûmdur. Ve هَمْهَامِ [hemhâmi] kalmadı, tükendi maʹnâsına da ism-i fiʹl olarak müstaʹmeldir, ke-mâ se-yuzkeru.

Vankulu Lugatı - همام maddesi

هَمَامِ [hemâmi] (hâ’nın fethi ve mîm’in kesr üzere binâsıyla) Bi-maʹnâhâ; yukâlu: لَا مَهَمَّةَ لِي وَلَا هَمَامِ أَيْ لَا أَهُمُّ بِذَلِكَ وَلَا أَفْعَلُهُ Pes هَمَامِ [hemâmi] قَطَامِ [ḵaṯâmi] gibi olur âhirinin binâsında.