النَّزْءُ [en-nez΄] (nûn’un fethi ve zâ-yı muʹcemenin sükûnuyla) Şerr ü fitne ilkâsıyla miyâne-i nâsı fesâd ve ihtilâla vermek ve birbirine düşürmek maʹnâsınadır; yukâlu: نَزَأَ بَيْنَ الْقَوْمِ نَزْئًا مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ إِذَا حَرَّشَ وَأَفْسَدَ Ve bir nesne üzere hamle ve hücûm eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: نَزَأَ عَلَيْهِمْ إِذَا حَمَلَ Ve bir kimseyi bir nesne yâ bir fiʹl üzere haml ve sevk edip ona bâʹis olmak maʹnâsınadır; yukâlu: نَزَأَ فُلاَنًا عَلَيْهِ أَيْ حَمَلَهُ Ve bir kimseyi bir nesneden redd ve sarf eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: نَزَأَهُ عَنْ كَذَا أَيْ رَدَّهُ Ve bir nesneye pek harîs ve düşkün olmak maʹnâsınadır; ve minhu’l-meselu: “إِنَّكَ لاَ تَدْرِي عَلاَمَ يُنْزَأُ هَرِمُكَ” أَيْ بِمَ يُولَعُ عَقْلُكَ وَنَفْسُكَ وَإِلاَمَ تَؤُولُ حَالُكَ Bir kimse fi’l-asl bir haslet üzere olup ondan televvün ve tahavvül eyledikte sen ona taʹrîz tarîkiyle kendi nefsine hitâb ederek mesel-i mezbûru îrâd edersin; hâsıl-ı maʹnâ “Behey yâdigâr, nefs ve ʹaklın ne şey΄e mâ΄il ve ne şîveye harîs ve mütehâlik olup ve olacağını sen de bilmiyorsun, tarîka-i vâhide üzere sâbit olmayıp bülbül gibi daldan dala konup nakş-ı bukalemûn-sıfat her bâr rengden renge girmektesin!” demektir. Kelâm-ı mezbûrda vâkiʹ يُنْزَأُ kelimesi mechûl bünyesiyledir.
اَلنَّزْءُ [en-nez΄] (nûn’un fethi ve zâ’nın sükûnuyla)
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı