Kamus-ı Muhit - الغراء maddesi

اَلْغَرَا [el-ġarâ] (عَصَا [ʹaṡâ] vezninde) ve

اَلْغَرَاءُ [el-ġarâ΄] (سَمَاءٌ [semâ΄] vezninde) Bir nesneye pek hırsla düşkün olmak maʹnâsınadır; yukâlu: غَرِيَ بِهِ غَرًا وَغَرَاءً مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا أُولِعَ Ve mâye ve mâdde olan ayazma ve pınar makûlesinin suyu soğumak maʹnâsınadır; yukâlu: غَرَى الْعِدُّ إِذَا بَرَدَ مَاؤُهُ Burada عِدٌّ [ʹidd] ʹayn’ın kesriyledir.

اَلْغَرَّاءُ [el-ġarrâ΄] أَغَرُّ [eġarr]ın mü΄ennesidir, cebhesi sabâhu’l-hayrlı kısrağa denir. Ve pek ıssı eyyâm ve sâʹâte vasf olur; yukâlu: هَاجِرَةٌ غَرَّاءُ وَظَهِيرَةٌ غَرَّاءُ وَوَدِيقَةٌ غَرَّاءُ أَيْ شَدِيدَةُ الْحَرِّ Ve

غَرَّاءُ [Ġarrâ΄] Medîne-i münevvere’nin ismidir, füyûzât-ı envâr-ı kudsiyye ve eşiʹʹa-i esrâr-ı ünsiyye ile tâb-dâr olduğu için. Ve bir nevʹ hoş-bû nebât adıdır, ʹalâ-kavlin غَرِيرَاءُ [ġarîrâ΄] dedikleri nebâttır, ke-mâ se-yuzkeru. Ve Benû Esed diyârında bir mevziʹ adıdır. Ve Emeviyye’den Hişâm b. ʹAbdulmelik kızının kısrağı ismidir. Ve bir gûne kuş ismidir ki başı ak olur, erkeğine ve dişisine ıtlâk olunur; cemʹi غُرٌّ [ġurr] gelir ġayn’ın zammıyla.

اَلْغِرَاءُ [el-ġirâ΄] (كِسَاءٌ [kisâ΄] vezninde) Bir nesnedir ki kendisiyle bir nesne tılâ olunur yâhûd âher nesneye yapıştırılır. Baʹzılar dedi ki bir nesnedir ki balığın karnından zuhûr eder, onunla nesne yapıştırılır. Bunlar Türkîde tutkal dedikleridir ki iki türlü olur: Bir türlüsü غَرَا الْجُلُودِ [ġara’l-culûd] dedikleridir ki hayvânın cildini müherrâ olunca tekrâr tekrâr tabh ve tasfiyeden sonra inʹikâd rütbesine gelince birbirine darbla hâsıl olan tutkaldır. Ve biri غَرَا السَّمَكِ [ġara’s-semek] dedikleridir ki balık tutkalı derler, hınzîrü’l-bahr dedikleri uzun burunlu balığın ve emsâlinin cevfinde olur, müncemid rutûbettir. Ve

غَرَا [ġarâ] (عَصَا [ʹaṡâ] vezninde) Küçük buzağıya denir. Ve mutlakan tâze velede denir. Ve arık ve mehzûl insâna ve hayvâna denir, غَرَاةٌ [ġarât] dahi denir; cemʹi أَغْرَاءٌ [aġrâ΄] gelir. Ve

غَرَا [ġarâ] Güzelliğe denir; yukâlu: بِهِ غَرًا أَيْ حُسْنٌ

Vankulu Lugatı - الغراء maddesi

اَلْغَرَاءُ [el-ġarâ΄] (ġayn’ın fethi ve elifin meddiyle) Bir nesneye harîs olmak maʹnâsından ismdir; yukâlu: غَرِيَ بِهِ مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا أَوْلَعَ بِهِ Ve bir kimse gazabında mütemâdî olmağa dahi derler; yukâlu: غَرِيَ فُلَانٌ إِذَا تَمَادَى فِي غَضَبِهِ Ve bu aslında vâvî’dir.

اَلْغِرَاءُ [el-ġirâ΄] (ġayn’ın kesri ve elifin meddiyle) Tutkal dedikleri nesne ki onunla bir nesne yapıştırırlar.Kaçan ġayn’ı meftûh kılsan elifi kasr edersin. Ve

غِرَاءٌ [ġirâ΄] İki nesnenin arasın ulaştırmağa dahi derler; yukâlu: غَارَيْتُ بَيْنَ الشَّيْئَيْنِ غِرَاءً إِذَا وَالَيْتَ Ve gâh olur غِرَاءٌ [ġirâ΄] فَاعَلْتُ vezninden masdar dahi gelir, harîs olmak maʹnâsına Ebû ʹUbeyde rivâyeti üzere, pes bu غَرِيتُ بِهِ den me΄hûz olur.