Kamus-ı Muhit - الضلة maddesi

اَلضُّلَّةُ [eḋ-ḋullet] (ḋâd’ın zammıyla) Delâlet sanʹatında kâ΄in uzluğa ve حِذْقٌ [ḩižḵ] ve mahârete ıtlâk olunur. Fi’l-asl ضُلَّةٌ [ḋullet] zammla yitikliğe denir ki ismdir, gûyâ delîl-i hâzık yitiklik için mahlûktur, İstanbul’daki maʹhûd böcek gibi; yukâlu: دَلِيلٌ بِهِ ضُلَّةٌ أَيْ حِذْقٌ بِالدَّلَالَةِ

اَلضَّلَّةُ [eḋ-ḋallet] (ḋâd’ın fethiyle) Hayret maʹnâsınadır; tekûlu: أَخَذَنِي مِنْهُ ضَلَّةٌ أَيْ حَيْرَةٌ Ve gaybet maʹnâsına yaʹnî gâ΄ibliğe de denir, hayr ve şerrde istiʹmâl olur, meselâ bir ahbâbın gaybet ve müfârakatı ve bir nesnenin ziyâʹ ve fikdânı gibi; yukâlu: طَالَ ضَلَّتُهُ وَأَقْلَقَنِي ضَلَّتُهُ أَيْ غَيْبَتُهُ Ve kâle fi’l-Esâs: ذَهَبَ دَمُهُ ضَلَّةً

اَلضَّلَالُ [eḋ-ḋalâl] ve

اَلضَّلَالَةُ [eḋ-ḋalâlet] (ḋâd’ların fethiyle) ve

اَلضَّلُّ [eḋ-ḋall] (ḋâd’ın fethi ve zammıyla) ve

اَلضَّلْضَلَةُ [eḋ-ḋalḋalet] (زَلْزَلَةٌ [zelzelet] vezninde) ve

اَلْأُضْلُولَةُ [el-uḋlûlet] (أُضْحُوكَةٌ [uḋḩûket] vezninde) ve

اَلضِّلَّةُ [eḋ-ḋillet] (ḋâd’ın kesriyle) ve

اَلضَّلَلُ [eḋ-ḋalel] (fethateynle) Yol azgınlığına ve yolsuzluğa ve güm-râhlığa denir ki ismdir, hidâyet mukâbilidir; yukâlu: هُوَ فِي الضَّلَالِ وَالضَّلَالَةِ وَالضَّلِّ وَالضَّلْضَلَةِ وَالْأُضْلُولَةِ وَالضِّلَّةِ وَالضَّلَلِ أَيْ ضِدُّ الْهُدَى وَالرَّشَادِ Şârihin beyânına göre mü΄ellif masdar ile ismi muhtelit eylemiştir, zîrâ ضَلَالٌ [ḋalâl] ile ضَلَالَةٌ [ḋalâlet] masdarlardır ve mâ-ʹadâsı ismlerdir. İntehâ. Lâkin ism olarak dahi istiʹmâl olunurlar. Ve masdariyyet sûretinde azgın ve güm-râh olmak maʹnâsınadır ki yol azmak maʹnâsından me΄hûzdur; tekûlu: ضَلَلْتَ يَا رَجُلُ كَزَلَلْتَ يَعْنِي مِنَ الْبَابِ الثَّانِي وَيُقَالُ ضَلِلْتَ كَمَلِلْتَ يَعْنِي مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ ضَلَالًا وَضَلَالَةً ضِدُّ اهْتَدَيْتَ

Vankulu Lugatı - الضلة maddesi

اَلضَّلَّةُ [eḋ-ḋallet] (ḋâd’ın fethi ile) Bir lafzdır ki ʹadem-i hidâyet maʹnâsın ifâde eder; yukâlu: فُلَانٌ يَلُومُنِي ضَلَّةً إِذَا لَمْ يُوَفَّقْ لِلرَّشَادِ فِي عَذْلِهِ Ve عَذْلٌ [ʹažl] ʹayn-ı mühmele ve žâl-ı muʹceme ile kınayıp melâmet etmektir.