اَلْبَدَادُ [el-bedâd] (سَحَابٌ [seḩâb] vezninde) Fi’l-asl fırka maʹnâsından münşaʹib hisse maʹnâsına olup baʹdehu cengâhta olan kırn ve hemtâda istiʹmâl olundu ve minhu yukâlu: لَقِيَ الْجَيْشُ بَدَادَهُمْ أَيْ أَخَذُوا أَقْرَانَهُمْ لِكُلِّ رَجُلٍ رَجُلٌ ve minhu yukâlu: لَوْ كَانَ الْبَدَادُ لَمَا أَطَاقُونَا أَيْ لَوْ بَارَزْنَاهُمْ رَجُلٌ وَرَجُلٌ Yaʹnî “Birer birer meydânda uğraş eylesek idi, onlar bize mukâvemet edemezler idi.” Selefte iki ʹasker birer birer meydânda herkes hemtâsıyla cenk etmek ʹâdetleri idi ve münâsebet-i mezkûre hasebiyle بَدَادٌ [bedâd] mübâreze maʹnâsında istiʹmâl olundu ki herkes hemtâsıyla muhârebeden ʹibârettir.
اَلْبُدَادُ [el-budâd] (bâ’nın zammıyla) ve
اَلْبُدَّةُ [el-buddet] (kezâlik bâ’nın zammıyla) Bunlar da hisse ve nasîb maʹnâsınadır. Cevherî bâ’nın kesriyle takyîd eylemekle tahti΄e olunmuştur. Ve
بُدَّةٌ [buddet] Gâyet ve encâm maʹnâsınadır.
اَلْبِدَادُ [el-bidâd] (bâ’nın kesriyle) Bu dahi hisse ve nasîb maʹnâsınadır. Ve بَدِيدٌ [bedîd] maʹnâsınadır ki eyer ve pâlân altlarına konulan haşve denir ki zikr olundu. İkisine بِدَادَانِ [bidâdân] denir. Ve şol keçe parçasına denir ki davarın yağrı üstüne korlar. Ve
بِدَادٌ [bidâd] Masdar olur, seferde refîki olan adamlar ʹârifâne tarîki üzere her biri birer mikdâr nesne ihrâc edip havâyic ve mühimmâtlarına sarf eylemek maʹnâsınadır ki kumanda taʹbîr olunur, ke-mâ se-yuzkeru.
اَلْبَدَادُ [el-bedâd] (bâ’nın fethiyle) Uğraş, harb maʹnâsına; yukâlu: لَوْ كَانَ الْبَدَادُ لَمَا أَطَاقُونَا أَيْ لَوْ بَارَزْنَاهُمْ رَجُلٌ وَرَجُلٌ Yaʹnî “Bir bir uğraşsalar tâkat getiremezlerdi.”
اَلْبَدَدُ [el-beded] (fethateynle) ve
اَلْمُبَادَّةُ [el-mubâddet] (mîm’in zammıyla) ve
اَلْبِدَادُ [el-bidâd] (bâ’nın kesriyle) Muʹâraza ile beyʹ edişmek; yukâlu: بَايَعْتُهُ بَدَدًا إِلَى آخِرِهِ Ve
بِدَادٌ [bidâd] Tâkat maʹnâsına gelir. Ve
بِدَادٌ [bidâd] Beygirin ve deve pâlânının iki arkaya gelen cânibleri ki ona eğrim korlar.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı