Kamus-ı Muhit - البرود maddesi

اَلْبُرَادُ [el-burâd] (bâ’nın zammıyla) ve

اَلْبُرُودُ [el-burûd] (قُعُودٌ [ḵuʹûd] vezninde) Bir nesneden fütûr gelmek maʹnâsınadır ki işten soğumak taʹbîr olunur; yukâlu: بَرَدَ الرَّجُلُ عَنْهُ بُرَادًا وَبُرُودًا إِذَا فَتَرَ

اَلْبَارِدُ [el-bârid] ve

اَلْبَرُودُ [el-berûd] (صَبُورٌ [ṡabûr] vezninde) ve

اَلْمَبْرُودُ [el-mebrûd] بَرْدٌ [berd] gibi bunlar da soğuk demektir; yukâlu: مَاءٌ بَرْدٌ وَبَارِدٌ وَبَرُودٌ وَبُرَادٌ وَمَبْرُودٌ Burada mübâlagaten vasftır, niteki zikr olundu. Ve بَارِدٌ [bârîd] ve مَبْرُودٌ [mebrûd] bâb-ı evvelden vasftır, lâkin مَبْرُودٌ [mebrûd] sonradan soğumuş olandır. Ve بَرُودٌ [berûd] ve بُرَادٌ [burâd] bâb-ı hâmistendir, بُرَادٌ [burâd] بَرُودٌ [berûd]den eblagdır. Ve

بَارِدٌ [bârid] Bî-taʹab hâsıl olan hoş ve güvârâ dirliğe ıtlâk olunur. Bâdiye-i hârrede mâ-i bârid kem-yâb olmakla dest-res oldukta ne gûne safâ-bahş olmak hasebiyle Aʹrâb her hoş ve latîf ve ʹazîz nesneye بَارِدٌ [bârid] ıtlâk ederler; ve minhu: عَيْشٌ بَارِدٌ أَيْ هَنِيءٌ Ve

بَرُودٌ [berûd] ve مَبْرُودٌ [mebrûd] Soğumak için üzerine su dökülmüş ekmek ve taʹâm makûlesine denir. Ve

بَرُودٌ [berûd] Havı olmayan sevbe ıtlâk olunur; yukâlu: ثَوْبٌ بَرُودٌ إِذَا لَمْ يَكُنْ لَهُ زِئْبِرٌ

Vankulu Lugatı - البرود maddesi

اَلْبُرُودُ [el-burûd] (zammeteynle) Soğutmak; yukâlu: بَرَدْتُهُ بُرُودًا مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ Ve eğe ile demir eğelemeğe dahi derler; yukâlu: بَرَدْتُ الْحَدِيدَ بِالْمِبْرَدِ Ve göz soğutmak için sürme çekmeğe dahi derler; yukâlu: بَرَدَ الرَّجُلُ عَيْنَهُ بِالْبُرُودِ أَيْ كَحَلَهَا بِهِ Ve sübût ve vücûb maʹnâsına da gelir; yukâlu: مَا بَرَدَ لَكَ عَلَى فُلَانٍ أَيْ ثَبَتَ وَوَجَبَ Ve ölmek maʹnâsına da gelir; yukâlu: بَرَدَ فُلَانٌ إِذَا مَاتَ

اَلْبَرُودُ [el-berûd] (bâ’nın fethiyle ve râ’nın dahi zammıyla) Soğuk maʹnâsına. Ve soğutucu maʹnâsına da gelir.