اَلْبَرِيدُ [el-berîd] (فَرِيدٌ [ferîd] vezninde) Ulak için menzil-hânelerde müretteb olan atlara ve katırlara denir ki menzil davarı taʹbîr olunur. Ve resûl maʹnâsınadır ki bir mahalle gönderilen elçi ve ulak ve sâʹî makûlesidir. Ve dört fersah mesâfeye denir ki on iki mil mesâfeden ʹibârettir, her fersah üç mîl mesâfedir.
اَلْبَرِيدُ [el-berîd] (bâ’nın fethi ve râ’nın kesriyle) Müretteb maʹnâsınadır. Ve بَرِيدٌ [berîd]i Terceme-i Muḣtâr’da tavla atı ve tavla katırı ile tefsîr etmiştir, gâlibâ bu maʹnâyı Cevherî’nin اَلْبَرِيدُ الْمُرَتَّبُ dediği kavlinden ahz etmiştir velâkin zâhir budur ki müretteb ulak için tertîb olunan at maʹnâsınadır, nitekim, sâhib-i Muġrib eyitmiştir: اَلْبَرِيدُ الْبَغْلُ الْمُرَتَّبَةُ فِي الرِّبَاطِ تَعْرِيبُ بَرِيدَةُ دَمٍ ثُمَّ سُمِّيَ بِهِ الرَّسُولُ الْمَحْمُولُ عَلَيْهِ ثُمَّ سُمِّيَتِ الْمَسَافَةُ يُقَالُ حُمِلَ فُلَانٌ عَلَى الْبَرِيدِ Ve on iki mîl yere dahi بَرِيدٌ [berîd] derler. Ve بَرِيدٌ [berîd] resûle dahi derler, peyk maʹnâsına. Ve بَرِيدٌ [berîd] فُرَانِقٌ [furâniḵ] maʹnâsına da gelir. Ve فُرَانِقٌ [furâniḵ] ona derler ki ileri varıp korku haberlerin vere, fâ’nın zammıyla; Fârisîden taʹrîb olunmuştur, aslı pervânedendir.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı