Şârih der ki حَيَوَانٌ [ḩayevân] kelimesinin aslı حَيَيَانٌ idi, yâ-i sâniye vâv’a ibdâl olundu ve bu حَيَاةٌ [ḩâyât]tan eblagdır, zîrâ فَعَلَانُ [faʹalân] binâsı levâzım-ı hayâttan olan hareket ve ıztırâbı mutazammındır. Ve حَيَوَانٌ [ḩayevân] mübâlagaten zû-hayâtta istiʹmâl olunur ki cânlı demektir, lâkin bunda yâ’yı iskân ederler, elife kalb olunmak tahâşîsine mebnî. Ve bunlar masdar olarak dahi istiʹmâl olunurlar, asl masdarı حَيَاءٌ [ḩayâ΄]dır, وَفَاءٌ [vefâ΄] gibi; yukâlu: حَيِيَ يَحْيَى حَيَاءً مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ وَيُقَالُ حَيَّ يَحَيُّ بِالْإِدْغَامِ وَيُقَالُ يَحْيَى بِالْفَكِّ نَقِيضُ مَاتَ Ve
حَيَاةٌ [ḩayât] Tayyib ve helâl rızka ıtlâk olunur, lâkin bunda طَيِّبَةٌ ile ittisâf lâzımdır; yukâlu: وَفَّقَهُ اللهُ حَيَاةً طَيِّبَةً أَيْ رِزْقًا حَلَالًا Ve ʹinde’l-baʹz حَيَاةٌ طَيِّبَةٌ [ḩayâtun ṯayyibet]ten murâd cennettir.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı