Kamus-ı Muhit - راح maddesi

اَلرَّاحُ [er-râḩ] Bâdeye denir, خَمْرٌ [ḣamr] maʹnâsına. Ve sürûr ve şâdî maʹnâsınadır; tekûlu: فَقَدْتُ رَاحِي فِي الشَّبَابِ أَيِ ارْتِيَاحِي وَسُرُورِي Ve رَاحَةٌ [râḩat]tan cemʹ-i cinsi olur ki el ayasına denir, كَفٌّ [keff] maʹnâsına, niteki cemʹinde رَاحَاتٌ [râhât] denir. ʹArablar, “filânı bir nesneye mâlik olmadığı hâlde bırakıp geldim” diyecek yerde “تَرَكْتُهُ عَلَى اَنْقَى مِنَ الرَّاحَةِ” derler. Ve

رَاحٌ [râḩ] Bâriz ve hem-vâr olan yerlere ıtlâk olunur ki nebâtı çok inbât eder ola, bunun da müfredi رَاحَةٌ [râḩat]tır.

Vankulu Lugatı - راح maddesi

اَلرَّاحُ [er-râḩ] ve

اَلرَّيَاحُ [er-reyâḩ] (râ’nın fethiyle ikisinde dahi) Şarâb, hamr maʹnâsına. Ve

رَاحٌ [râḩ] رَاحَةٌ [râḩat]ın cemʹi dahi gelir. Ve aya maʹnâsına. Ve

رَاحٌ [râḩ] Şâd olmağa dahi derler. إِرْتِيَاحٌ [irtiyâḩ] gibi. Ve yel katı esmek maʹnâsına da gelir; yukâlu: يَوْمٌ رَاحٌ أَيْ شَدِيدُ الرِّيحِ Ve

اَلرَّوْحُ [er-revḩ] ve

اَلرَّاحَةُ [er-râḩat] (râ’nın fethiyle ve vâv’ın sükûnuyla) Dinlenmek, istirâhat maʹnâsına. Ve

رَوْحٌ [revḩ] Nesîm maʹnâsına da gelir. Ve gökçek maʹnâsına da gelir; yukâlu: نَوْمٌ رَوْحٌ أَيْ طَيِّبٌ Ve

رَوْحٌ [revḩ] Rahmet maʹnâsına da gelir. Ve yel pek esmek maʹnâsına da istiʹmâl olunur; yukâlu: رَاحَ الْيَوْمُ يَرَاحُ إِذَا اشْتَدَّتْ رِيحُهُ Ve havuza yel dokunmak maʹnâsına da gelir; yukâlu: رِيحَ الْغَدِيرُ عَلَى مَا لَمْ يُسَمَّ فَاعِلُهُ إِذَا ضَرَبَتْهُ الرِّيحُ Ve

رَوْحٌ [revḩ] Ağacın yaprağı zâhir olmağa dahi derler; yukâlu: رَاحَ الشَّجَرُ يَرَاحُ مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ Nitekim رَاحَةٌ [râḩat] ihsân hîninde şâd olup hiffet bulmağa derler; yukâlu: رَاحَ فُلَانٌ لِلْمَعْرُوفِ يَرَاحُ رَاحَةً إِذَا أَخَذَتْهُ لَهُ خِفَّةٌ Ve bir nesneyi işlemekte el süvâr olmağa dahi derler; yukâlu: رَاحَتْ يَدُهُ بِكَذَا أَيْ خَفَّتْ لَهُ Ve

رَاحَةٌ [râḩat] At aygırlanmağa dahi derler; yukâlu: رَاحَ الْفَرَسُ يَرَاحُ رَاحَةً إِذَا تَحَصَّنَ أَيْ صَارَ فَحْلًا Ve bir nesnenin kokusın almağa dahi derler; yukâlu: رَاحَ الشَّيْءَ يَرَاحُهُ وَيَرِيحُهُ إِذَا وَجَدَ رِيحَهُ Ve minhu’l-hadîsu: “مَنْ قَتَلَ نَفْسًا مُعَاهَدَةً لَمْ يَرَحْ رَائِحَةَ الْجَنَّةِ” جَعَلَهُ أَبُو عُبَيْدٍ مِنْ رِحْتُ الشَّيْءَ أَرَاحُهُ وَكَانَ أَبُو عَمْرٍو يَقُولُ لَمْ يَرِحْ بِكَسْرِ الرَّاءِ يَجْعَلُهُ مِنْ رَاحَ الشَّيْءَ يَرِيحُهُ وَالْكِسَائِيُّ يَقُولُ لَمْ يُرَحْ يَجْعَلُهُ مِنْ أَرَحْتُ الشَّيْءَ فَأَنَا أُرِيحُهُ وَالْمَعْنَى وَاحِدٌ وَقَالَ الْأَصْمَعِيُّ لَا أَدْرِي هُوَ مِنْ رِحْتُ أَوْ مِنْ أَرَحْتُ Ve deve yatağına dönmeğe dahi derler; yukâlu: رَاحَتِ الْإِبِلُ إِلَى الْمُرَاحِ Ve مُرَاحٌ [murâḩ] mîm’in zammıyla deve yatağıdır.