اَلْفَرَازِقُ [el-ferâziḵ] (fâ’nın fethi ve zâ’nın kesriyle) Cemʹi, zîrâ ism kaçan beş harfli olsa ve cümlesi hurûf-ı usûl olsa cemʹ etmeli olsan harf-i ahîri hazf edersin;tasgîrde dahi hâl böyledir. Ve kıyâs ḵâf hazf olunup فَرَازِدُ denmek idi lâkin dâl’ın mahreci tâ mahreci olup ve tâ harf-i zevâ΄idden olup hazfe evlâ ve ahrâ olunduğu cihetten dâl hazf oldu, lâkin فَرَزْدَقٌ [ferezdaḵ]ın tasgîrinde dâl hazfe taʹyîn olunmayıp اَلْفُرَيْزِدُ [el-fureyzid] ve اَلْفُرَيْزِقُ [el-fureyziḵ] câ΄iz oldu. Ve bu takrîrden sâhib-i Muhežžeb’in اَلْوَاحِدَةُ فَرَزْدَقَةٌ وَالْجَمْعُ فَرَازِدُ dediği muhâlif olduğu zâhir olur. Ve eger dilersen cemʹinde ve tasgîrinde yâ ʹıvaz verip فَرَازِيقُ [ferâzîḵ] ve فُرَيْزِيقٌ [fureyzîḵ] dersin. Ve eger ism beş harfli olup biri zâ΄id olsa zikr olunan harf-i zâ΄idin hazfi evlâ olur مُدَحْرَجٌ [mudaḩrec]le جَحَنْفَلٌ [ceḩanfel] gibi ki tasgîrinde دُحَيْرِجٌ [duḩayric] جُحَيْفِلٌ [cuḩayfil] dersinve cemʹinde دَحَارِجُ [deḩâric] ve جَحَافِلُ [ceḩâfil] dersin. Ve جَحَنْفَلٌ [ceḩanfel] cîm’in ve ḩâ’nın ve fâ’nın fethiyle galîzü’ş-şefeh maʹnâsınadır.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı