Kamus-ı Muhit - البطاقة maddesi

اَلْبِطَاقَةُ [el-biṯâḵat] (كِتَابَةٌ [kitâbet] vezninde) Gözün büyük karasına denir, حَدَقَةٌ [ḩadeḵat] maʹnâsına. Ve şol küçük pusulaya ve yaftaya denir ki bez ve kumaş toplarının saçağına bend olunur, onda o topların kıymeti tahrîr ve beyân olunmuş olur. Ve ona بِطَاقَةٌ [biṯâḵat] dedikleri o topun pahasını yazdıktan sonra onu topun saçağının bir tâkasına bend eylediklerine mebnîdir. Şârih İbn Sîde’den nakl eder ki evvelâ حَدَقَةٌ lafzı muharreftir, savâb olan وَرَقَةٌ olmaktır. Baʹdehu بِطَاقَةٌ [biṯâḵat] şol yaftaya ve pusulaya denir ki ona ʹayn olan eşyânın vezn ve mikdârını ve emtiʹanın pahasını tahrîr edip o eşyâ΄ ve emtiʹa içre vazʹ olunur, niteki diyâr-ı âherde olan şürekâ-i tüccâr bu minvâl üzere muʹâmele ederler. Yaʹnî ona göre بِطَاقَة [biṯâḵat] lafzındaki bâ΄ cevher-i kelimeden lafz-ı ʹArabî olur. Kaldı ki mü΄ellife göre vech-i tesmiyede لِأَنَّهَا تُشَدُّ بِطَاقَةٍ مِنْ هُدْبِ الثَّوْبِ ʹibâresinde vâkiʹ بِطَاقَة kelimesinde olan bâ΄ cevher-i kelimeden olmayıp fi’l-asl vech-i mezkûr üzere harf-i cerr idi, baʹdehu giderek ʹArablar öylece istiʹmâl eylediler. Ve kelâm-ı ʹArabda bu vechle ahz ve iktifâ΄ müteʹâreftir. Kâle fi’n-Nihâye: اَلْبِطَاقَةُ رُقْعَةٌ صَغِيرَةٌ يُثْبَتُ فِيهَا مِقْدَارُ مَا يُجْعَلُ فِيهِ إِنْ كَانَ عَيْنًا فَوَزْنُهُ أَوْ عَدَدُهُ وَإِنْ كَانَ مَتَاعًا فَثَمَنُهُ قِيلَ سُمِّيَتْ بِذَلِكَ لِأَنَّهَا تُشَدُّ بِطَاقَةٍ مِنَ الثَّوْبِ فَتَكُونُ الْبَاءُ حِينَئِذٍ زَائِدَةً وَهِيَ كَلِمَةٌ كَثِيرَةُ الْإِسْتِعْمَالِ بِمِصْرَ

Vankulu Lugatı - البطاقة maddesi

اَلْبِطَاقَةُ [el-biṯâḵat] (bâ’nın kesriyle) Şol kâgıd paresidir ki bez içine korlar, onda bezin şirâsı yazıldığı için. Ve bu ehl-i Mıṡr lügatıdır. Baʹzılar eyitti: Mezbûra بِطَاقَةٌ [biṯâḵat] dedikleri şirâyı yazdıktan sonra onu bez saçağının bir katına bağladıkları içindir.