اَللَّيْلُ [el-leyl] (سَيْلٌ [seyl] vezninde) ve
اَللَّيْلَاةُ [el-leylât] (elif ve hâ’yla) Geceye denir ki gurûb-ı şemsten fecr-i sâdıkın tulûʹuna kadar ʹalâ-kavlin şemsin tulûʹuna kadar müddetten ʹibârettir; cemʹi لَيَالِي [leyâlî] gelir gayr-i kıyâs üzere yâ΄ ziyâdesiyle ve لَيَائِلُ [leyâ΄il] gelir ki maklûbdur.
اَللَّيْلُ [el-leyl] (lâm’ın fethi ve yâ’nın sükûnuyla) Gece, şeb maʹnâsına, lafzı müfred ve maʹnâsı cemʹdir. Ve bir kavm eyitti: لَيْلٌ [leyl] ağaç delen dedikleri kuşun yavrusu ve نَهَارٌ [nehâr] toy demekle maʹrûf kuşun yavrusudur, nitekim baʹzı eşʹârda gelmiştir. Ve Kitâb-ı Farḵ’da Aṡmaʹî نَهَارٌ [nehâr]ı zikr olunan maʹnâya îrâd etmiştir, لَيْلٌ [leyl]i îrâd etmemiştir. Hafî değildir, Cevherî’nin لَيْلٌ [leyl] tefsîrinde olan edâsı sâ΄ir mevâziʹde olan edâsına muhaliftir,zîrâ sâ΄ir mevâziʹe nazaran لَيْلٌ [leyl] cemʹdir, vâhidi لَيْلَةٌ [leylet]tir demek gerekti.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı