دُغَةُ [Duġat] (ثُبَةٌ [šamp;ubet] vezninde) ʹİcl kabîlesinden bir hatunun adıdır, humkla darb-ı mesel olup “أَحْمَقُ مِنْ دُغَةَ” derler. Aslı دُغَيٌ yâhûd دُغَوٌ idi, hâ΄ harf-i ʹilletten ʹivaz oldu. Mustaḵṡâ’da mersûmdur ki mezbûrenin ismi مَارِيَةُ [Mâriyet]tir, دُغَةَ [Duġat] lakabıdır; kıssasından birisi budur ki gebe olmakla vakt-i vilâdeti hulûl eylediği gün obadan çıkıp beri öte gezinir iken vazʹ burusu hâdis olmakla idrâk edemeyip ishâl-i tabîʹî mülâhazasıyla bir çukura nüzûl ve vazʹ-ı veled eyledi, onu dahi derk edemeyip gâ΄it zannıyla darresine gelip يَا هَنْتَاهْ هَلْ يَفْتَحُ الْجَعْرُ فَاهُ Yaʹnî “Gâ΄it ağzını açar mı?” diye su΄âl eyledikte darresi tefattün edip varıp veledi ahz eyledi.
دُغَةُ [Duġat] (dâl’ın zammı ve ġayn’ın tahfîfiyle) ʹİcl kabîlesinden bir ʹavretin lakabıdır ki hamâkatle maʹrûfedir; yukâlu: “أَحْمَقُ مِنْ دُغَةَ” Ve bunun aslı دُغَوٌ ve دُغَيٌ dir, hâ harf-i ʹilletten ʹıvazdır.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı