اَلنَّطِيحَةُ [en-neṯîḩat] (نَصِيحَةٌ [naṡîḩat] vezninde) Süsülmekten helâk olmuş dişi hayvâna denir, مَنْطُوحَةٌ [menṯûḩat] maʹnâsınadır. Müzekkerinde نَطِيحٌ [neṯîḩ] denir. Lâkin mü΄ellif Baṡâ΄ir’de نَطِيحَةٌ [neṯîḩat] مَنْطُوحَةٌ [menṯûḩat] maʹnâsına olup âhirindeki hâ΄, فَرِيسَةٌ [ferîset] ve أَكِيلَةٌ [ekîlet] gibi ismiyyet için olmak üzere sebt eylemiştir. Ve
نَطِيحٌ [neṯîḩ] Sayyâdın karşısından zuhûr edip gelen şikâra ıtlâk olunur, gerek kuş ve gerek sâ΄ir cânver olsun, gûyâ ki sayyâdı boynuzuyla istikbâl eder. Ve bu ʹinde’s-sayyâd meş΄ûmdur. Ve
نَطِيحٌ [neṯîḩ] Uğursuz, meş΄ûm kişiye ıtlâk olunur ki mecâz bi-mertebeteyndir. Ve cebhesinde iki dâ΄iresi yaʹnî çiftesi olan ata ıtlâk olunur ki kerîh ve nâ-mübârek ʹadd ederler. Cündîler çifteli taʹbîr ederler, bir dâne olursa mesʹûd iʹtibâr ederler.
اَلنَّطِيحَةُ [en-neṯîḩat] ve
اَلْمَنْطُوحَةُ [el-menṯûḩat] (nûn’un fethiyle evvelde ve mîm’in fethiyle sânîde) Şol davardır ki boynuzla vurulmadan helâk ola. Veنَطِيحَةٌ [neṯîḩat]ın tâ’sı ismiyyet galebe ettiğinden ötürüdür, فَرِيسَةٌ [ferîset] ve أَكِيلَةٌ [ekîlet] ve رَمِيَّةٌ [remiyyet] gibi. فَرِيسَةٌ [ferîset] yırtıcı cânver pârelemiş nesneye ve أَكِيلَةٌ [ekîlet] yenmişe ve رَمِيَّةٌ [remiyyet] atılmışa derler. Ve buna ismiyyet galebe ettiğinin maʹnâsı budur ki el-ân hadesle muttasıf olması murâd değildir, belki hemân hadese mukârin olmuş zât murâddır.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı