Kamus-ı Muhit - خشف maddesi

اَلْخَشَفُ [el-ḣaşef] (fethateynle) İnsânın yâhûd devenin bütün gövdesi kaplayı uyuz olmak maʹnâsınadır; yukâlu: خَشِفَ الْبَعِيرُ خَشَفًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا عَمَّهُ الْجَرَبُ Ve

خَشَفٌ [ḣaşef] İri iri yağan kara denir. Ve gevşek buza denir, خَشِيفٌ [ḣaşîf] gibi; yukâlu: ثَلْجٌ خَشَفٌ وَخَشِيفٌ أَيْ خَشِنٌ ve yukâlu: جَمَدٌ خَشَفٌ وَخَشِيفٌ أَيْ رِخْوٌ

اَلْخَشْفُ [el-ḣaşf] (ḣâ’nın fethi ve şîn’in sükûnuyla) ve

اَلْخَشَفَةُ [el-ḣaşefet] (hâ’yla ve fethateynle) Sese denir, صَوْتٌ [ṡavt] maʹnâsına. Ve deprenmeğe ve kımıldanmağa denir, حَرَكَةٌ [ḩareket] maʹnâsına, ʹalâ-kavlin ikisi de gizlice ve yapça sese denir, حِسٌّ خَفِيٌّ maʹnâsına. Yâhûd خَشَفَةٌ [ḣaşefet] hâssaten yılan kısmının yürümesinin tavışına ve fışıltısına denir. Ve sırtlan kısmının sesine denir. Ve

خَشَفَةٌ [ḣaşefet] Şol tepe tarzında yüksek yere denir ki toprağında sühûlet ve mülâyemet gâlib ola. Ve

خَشْفٌ [ḣaşf] ve

خَشَفَةٌ [ḣaşefet] Masdar olurlar, seslenmek maʹnâsınadır; yukâlu: خَشَفَ خَشْفًا وَخَشَفَةً مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ وَالثَّانِي إِذَا صَوَّتَ Ve sürʹatle yürümek maʹnâsınadır; yukâlu: خَشَفَ فِي السَّيْرِ إِذَا أَسْرَعَ Ve baş yarmak maʹnâsınadır; yukâlu: خَشَفَ رَأْسَهُ بِالْحَجَرِ إِذَا فَضَخَهُ Ve hatun veledini sürʹatle rahiminden ilkâ eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: خَشَفَتِ الْمَرْأَةُ بِالْوَلَدِ إِذَا رَمَتْ بِهِ Ve

خَشْفٌ [ḣaşf] Züll ve hakârete denir. Ve işe yaramayan kemter yüne denir, صُوفٌ رَدِيءٌ maʹnâsına. Ve bunda ḣâ’nın zammıyla da câ΄izdir. Ve yeşil sineğe denir, ذُبَابٌ أَخْضَرُ maʹnâsına. Ve bunda ḣâ’nın harekât-ı selâsıyla câ΄izdir.

Vankulu Lugatı - خشف maddesi

اَلْخَشَفُ [el-ḣaşef] (fethateynle) Bi-maʹnâhu. Ve bu takrîrden sâhib-i Ṡurâḩ’ın خَشَفٌ [ḣaşef] “cunbîden ve der-yâften” dediği gayr-i münâsib olduğu zâhir olur, zîrâ ahsen bu makâmda savt-ı hafî maʹnâsınadır, ʹilm ve şuʹûr maʹnâsına değildir, nitekim Ḵâmûs’ta ve sâ΄ir kütüb-i lügatte tasrîh olunmuştur. Ve خَشَفَ الثَّلْجُ dahi derler, kar çok yağıp üzerinde yüründükte âvâzı zâhir olsa. Ve

خَشَفٌ [ḣaşef] Baş yarmağa dahi derler; yukâlu: خَشَفْتُ رَأْسَهُ بِالْحَجَرِ إِذَا فَضَخْتَهُ Ve فَضْخٌ [faḋḣ] fâ’yla ve ḋâd ve ḣâ-i muʹcemeteyn ile baş yarmak maʹnâsınadır.