اَلدَّيْزَجُ [ed-deyzec] (dâl’ın ve za-yı muʹcemenin fethiyle) At envâʹındandır. Ve bu dîze-i Fârisî muʹarrebidir ki dâl’ın kesriyledir, taʹrîb olundukta dâl’ı meftûh kıldılar. Mü΄ellif hayl-i mezkûr ne renkle muttasıf olduğunu beyân eylemedi, lâkin bâb-ı mîm’de أَدْغَمُ [edġam] şol attır ki yüzü ve dudakları siyâha mâ΄il olup ve o siyâhlık sâ΄ir cesedinde olan siyâhlıktan eşedd ola; sâ΄ir cesedinde olan siyâhlık kurşunî siyâh olur ve ona Fârisîde dîze derler diye beyân eylemiştir. Kezâlik lügât-ı Fârisîde dîze mutlakan renk ve levn ve hâssaten yağız taʹbîr olunan levnle ve karamtık boz ile müfesserdir ki o dahi yağız olacaktır. Mü΄ellifin vech-i mezkûr üzere beyânına göre yağız olacaktır. Ve bu ata mahsûs değildir, baʹzı zi΄b ve hımârda dahi olur. Ve Fârisîde şebdîz dedikleri pek siyâh olanıdır ki ona kara yağız taʹbîr olunur. Nihâyet mü΄ellifin beyânına göre sâ΄ir aʹzâsı karamtık gökçül boz olup çehresi koyu olan yağız olur. Ve sâhib-i Mecmaʹ mutlakan siyâh renk olan hayvânla tefsîr etmiştir ki yine yağız olacaktır.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı