اَلْقَرْطَبَانُ [el-ḵarṯabân] (كَلْتَبَانٌ [keltebân] vezninde) Deyyûs ve kurumsak şahsa denir. Ve gayret ve hamiyyeti olmayan bî-ʹâr ve bî-nâmûsa denir. Ve pezevenge denir, قَوَّادٌ [ḵavvâd] maʹnâsına; yukâlu: هُوَ قَرْطَبَانُ أَيْ دَيُّوثٌ Ve yuḵâlu: هُوَ قَرْطَبَانُ أَيِ الَّذِي لاَ غَيْرَةَ لَهُ وَيُقَالُ لِلْقَوَّادِ Mütercim der ki Burhân-ı Ḵâṯıʹ’da قَرْطَبَانُ [ḵarṯabân] lafzı قَلْتَبَانٌ [ḵaltabân] muʹarrebi olmak üzere mersûmdur. Ve Miṡbâḩ’ta bu vech üzeredir ki قَرْطَبَانُ [ḵarṯabân] kelimesi bî-gayret ve bî-ʹâr ve bî-nâmûsa denir. İnde’l-Aṡmaʹî aslı كَلْتَبَانٌ [keltebân] idi, قِيَادَةٌ [ḵiyâdet] maʹnâsına olan كَلَبٌ [keleb] lafzından tâ΄ ve nûn sonradan ziyâde kılınmıştır. Ve bu, elfâz-ı kadîmeden olmakla ʹâmme-i ʹArab-ı eslâf tagyîr edip قَلْطَبَانُ [ḵalṯabân] dediler. Baʹdehu ʹâmme-i ahlâf-ı ʹArab onu da tagyîr edip قَرْطَبَانُ [ḵarṯabân] dediler.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı