Kamus-ı Muhit - ذو القوس maddesi

ذُو الْقَوْسِ [Žu’l-Ḵavs] Ser-gerde-i Temîm olan Ḩâcib b. Zurâre’nin lakabıdır. Kendi kavmiyle bed-duʹâ-yı Hazret-i Nebevî’ye dûçâr olmalarıyla bir kaht-ı ʹazîme mübtelâ olup nâçâr kisrâ-yı ʹAcem olan kimseye ilticâ ve şiddet-i merkûme mündefiʹ olunca kadar ʹAcem ülkesinden bir nâhiyede temekkün eylemelerini istidʹâ eyledikte, kisrâ: “Sizler tâ΄ife-i aʹrâb olup muktezâ-yı tînetiniz üzere gaddâr ve harîs ve tamaʹ-kâr olduğunuz hasebiyle fesâddan hâlî olmayıp nâsın emvâline taʹarruz ve îsâl-i hasâret edersiz!” diye imtinâʹ eyledikte, Ḩâcib “Bir ferdin o makûle fesâda mücâseret eylemeyeceğine tekeffül ederim” demekle Nûşirevân ʹahd-i mezbûrun vefâsı zımnında rehn taleb eyledi. Ḩâcib, müstashabı olan yayını rehn olmak üzere vazʹ edecek oldukta hâzır bi’l-meclis olanlar hande-nâk-ı istihfâf oldular. Kisrâ “Bu adam mukaddemâ yayını bir kimseye teslîm eder makûleden değildir” deyip rehn-i mezbûru kabûl ve kendilere bir mahal taʹyîn eyledi. Baʹdehu yine duʹâ-yı Hazret-i Resûlullâh’la beliyye-i kaht u galâ üzerlerinden zâ΄il olup mahall-i kadîmlerine mürâcaʹat edecek olduklarında Ḩâcib-i mezbûr fevt olmuş olmakla ʹUṯârid nâm oğlu kisrâya varıp pederinin rehn eylediği yayı taleb eyledikte yaydan mâ-ʹadâ hilʹat-ı fâhireye de nâ΄il oldu. Baʹde’r-ricʹat taraf-ı Hazret-i Nebevî’ye bi-tarîki’l-hediyye ʹarz eylemekle kabûl buyurulmamağın bir Yahûdîye dört bin dirheme beyʹ eyledi. Şârih der ki işbu beyt ona işârettir: ḣتَاهَتْ عَلَيْنَا بَقَوْسِ حَاجِبِهَا || تِيهَ تَمِيمٍ بِقَوْسِ حَاجِبِهَاḢ Ve Žu’l-Ḵavs, Sinân b. ʹÂmir’in dahi lakabıdır, kavsini Nuʹmân-ı Ekber yanına Ḩârišamp; b. Żâlim’i katl eylemek için bin mihâr deve mukâbili rehn eylediğine mebnî mülakkab oldu.