Kamus-ı Muhit - البراح maddesi

اَلْبَرَاحُ [el-berâḩ] (سَحَابٌ [seḩâb] vezninde) Aslâ zerʹ ve şeceri ve sütre edecek nesnesi olmayan arz-ı müttesiʹaya denir. Ve re΄y-i münkere yaʹnî pek ʹazîm olan re΄ye ıtlâk olunur ki aslâ pürüzü olmaya. Ve zâhir ve âşikâr olan emr ve mâddeye denir. Ve

بَرَاحٌ [Berâḩ] ʹUšamp;vâre b. ʹÂmir b. Leyšamp;’in vâlidesi ismidir. Ve ona فَارَةُ الْجَبَلِ [fâretu’l-cebel] ıtlâk ederler idi. Ve

بَرَاحٌ [berâḩ] Masdar olur, makâmından zâ΄il olup bir geniş sahrâya varmak maʹnâsına; yukâlu: بَرِحَ الرَّجُلُ مَكَانَهُ بَرَاحًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا زَالَ عَنْهُ وَصَارَ فِي الْبَرَاحِ Efʹâl-i nâkısadan olan مَا بَرِحَ bundandır. Ve ʹArabların لاَ بَرَاحَ [lâ berâḩe] kavli ki لاَ زَوَالَ [lâ zevâle] demektir, لاَ رَيْبَ [lâ reybe] kelimesi gibidir ki nefy-i cins için olan لاَ ile mansûbdur. Ve لاَ [lâ] لَيْسَ maʹnâsına olmakla refʹi dahi câ΄izdir. Ve arslana ve bahâdır kimseye حَبِيلٌ بَرَاحٌ ıtlâkı gûyâ ki şecâʹat ve celâdetlerinden nâşî her biri kemendler ile yerlerinde meşdûd olmakla bir nesneden havf eylemeyip makâmlarında sâbit-kadem oldukları mülâhazasına mebnîdir. Ve

بَرَاحٌ [berâḩ] Gizli iş âşikâr olmak maʹnâsınadır; yukâlu: بَرِحَ الْخَفَاءُ بَرَاحًا مِنَ الْبَابِ الْمَزْبُورِ إِذَا وَضَحَ اْلأَمْرُ Şârihin beyânına göre bu kelâm meseldir ki bir iş âşikâreye çıktıkta ʹArablar بَرِحَ الْخَفَاءُ derler, زَالَتِ الْخُفْيَةُ وَوَضَحَ اْلأَمْرُ maʹnâsına.