اَلتَّنَفُّسُ [et-teneffus] (تَفَعُّلٌ [tefaʹʹul] vezninde) Soluk almak maʹnâsınadır; yukâlu: تَنَفَّسَ الرَّجُلُ إِذَا أَدْخَلَ النَّفَسَ إِلَى بَاطِنِهِ وَأَخْرَجَهُ Ve sabâh yeri açılıp beyâzı âfâka dağılmak maʹnâsına müstaʹmeldir; yukâlu: تَنَفَّسَ الصُّبْحُ إِذَا تَبَلَّجَ Ve yay çatlayıp yarılmak maʹnâsına müstaʹmeldir; yukâlu: تَنَفَّسَتِ الْقَوْسُ إِذَا تَصَدَّعَتْ Ve denizin dalgası suyu taşra serpmek maʹnâsınadır ki deniz gûyâ ki solur; yukâlu: تَنَفَّسَ الْمَوْجُ إِذَا نَضَحَ الْمَاءَ Ve maşrabayı ağızdan ayırmayıp soluğunu vererek içmek maʹnâsınadır; yukâlu: تَنَفَّسَ فِي الْإِنَاءِ إِذَا شَرِبَ مِنْ غَيْرِ أَنْ يُبِينَهُ عَنْ فِيهِ Ve her soluğu taşra vererek üç solukta içmek maʹnâsına olmakla azdâddan olur; yukâlu: تَنَفَّسَ فِي الْإِنَاءِ إِذَا شَرِبَ بِثَلاَثَةِ أَنْفَاسٍ فَأَبَانَ الْإِنَاءَ عَنْ فِيهِ فِي كُلِّ نَفَسٍ Vech-i evvel mekrûh ve sânî mesnûndur, ke-mâ fi’l-hadîsi: ḣأَنَّهُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ كَانَ يَتَنَفَّسُ فِي الْإِنَاءِ ثَلاَثًا وَنَهَى عَنِ التَّنَفُّسِ فِي الْإِنَاءِḢ
اَلتَّنَفُّسُ [et-teneffus] (fethateynle ve fâ’nın zammı ve teşdîdiyle) Nefes almak; yukâlu: تَنَفَسَّ الرَّجُلُ وَتَنَفَّسَ الصُّعَدَاءَ Yaʹnî “Recül uzun nefesle nefes aldı.” Ve صُعَدَاءُ [ṡuʹadâ΄] ṡâd’ın zammı ve ʹayn’ın fethi ve elifin meddiyle uzun nefes çekmeğe derler. Ve her hayvân ki öyken sâhibi ola, o مُتَنَفِّسٌ [muteneffis] olur ve mâ΄î olan hayvânın öykeni olmadığı sebebden teneffüs etmez. Ve
تَنَفُّسٌ [teneffus] Tan yeri ağarmağa dahi derler; yukâlu: تَنَفَّسَ الصُّبْحُ إِذَا تَبَلَّجَ Ve تَبَلُّجٌ [tebelluc] cîm’le subh ağarıp zâhir olmağa derler. Ve
تَنَفُّسٌ [teneffus] Yay yarılmağa dahi derler; yukâlu: تَنَفَّسَتِ الْقَوْسُ إِذَا تَصَعَّدَتْ Ve
تَنَفُّسٌ [teneffus] Gündüz uzamağa dahi derler. Ve deryâ temevvüc edip suyın saçmağa dahi derler. Ve bu makâmda sâhib-i Ṡurâḩ’ın تَنَفُّسٌ [teneffus] “der-demîden-i subh” dediğinden sonra ve “ber-âmeden-i rûz ve âb-i deryâ temevvuc kerden” dediği nevʹ-i muhâlefetten hâlî olmadığı hafî değildir.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı