Kamus-ı Muhit - الرحمة maddesi

اَلرَّحْمَةُ [er-raḩmet] (râ’nın fethi ve ḩâ-yı mühmelenin sükûnuyla ve fethiyle) ve

اَلْمَرْحَمَةُ [el-merḩamet] (mîm’in ve ḩâ’nın fethiyle) ve

اَلرُّحْمُ [er-ruḩm] (râ’nın zammıyla ve zammeteynle) Bir kimseyi esirgemek ve rikkat ve şefkat eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: رَحِمَهُ رَحْمَةً وَمَرْحَمَةً وَرُحُمًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا رَقَّ لَهُ وَغَفَرَ وَتَعَطَّفَ Mü΄ellifin Baṡâ΄ir’de beyânına göre رَحْمَةٌ [raḩmet] merhûma ihsânı muktezî rikkatten ʹibârettir ki esirgemek taʹbîr olunur, عَطْفٌ [ʹaṯf]tan eblagdır. Ve gâh olur ki rikkat-i mücerredede ve rikkatten mücerred ihsânda istiʹmâl olunur, رَحِمَ اللهُ فُلَانًا gibi. Kaçan onunla Ḣudâ-yı müteʹâl vasflansa hemân ihsân-ı mücerred olur, rikkat murâd olmaz, zîrâ rikkat kalbin hâletidir, pes gâyeti olan ihsân irâde olunur. Ve رَحْمَنُ [Raḩmân] ismi ancak Ḣudâ-yı muteʹâl’e mahsûstur. Ve رَحِيمٌ [raḩîm] mahlûka da vasf olur, zîrâ رَحْمَنُ [Raḩmân] eblagdır. Ve İmâm Muberred ve Šaʹleb dediler ki رَحْمَنُ [Raḩmân] lafzı Suryânîdir ve aslı ḣâ-yı muʹcemedir. Ve

رُحْمٌ [ruḩm] (râ’nın zammıyla) Masdar olduğu gibi ism dahi olur. Mü΄ellifin وَالْمَغْفِرَةُ وَالتَّعَطُّفُ kavli tahsîs baʹde’t-taʹmîmdir. İntehâ. Ve kavluhu taʹâlâ: ﴿وَاللهُ يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَنْ يَشَاءُ﴾ أَيْ يَخْتَصُّ بِنُبُوَّتِهِ

Vankulu Lugatı - الرحمة maddesi

اَلرَّحْمَةُ [er-raḩmet] (râ’nın fethi ve ḩâ΄-i mühmelenin sükûnuyla) Rikkat ve şefkat.