eş-şežž ~ اَلشَّذُّ

Kamus-ı Muhit - الشذ maddesi

اَلشَّذُّ [eş-şežž] (şîn’in fethi ve žâl’ın teşdîdiyle) ve

اَلشُّذُوذُ [eş-şužûž] (قُعُودٌ [ḵuʹûd] vezninde) Bir tâ΄ifenin içinden çıkıp başkaca olmak maʹnâsınadır; yukâlu: شَذَّ الشَّيْءُ شَذًّا وَشُذُوذًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ وَالثَّانِي إِذَا نَدُرَ عَنِ الْجُمْهُورِ Maʹlûm ola ki Muzhir’in beyânına göre şuzûz, ıttırâd mukâbilidir. Ve kelâm-ı ʹArabda şuzûz ve ıttırâd dört gûnedir: Evvel kıyâs ve istiʹmâlde maʹan muttarid olur ve gâyet-i matlûbe budur, meselâ ضَرَبْتُ زَيْدًا وَقَامَ عَمْرٌو gibi. Sânî kıyâsta muttarid ve istiʹmâlde şâzz olur, meselâ; يَذَرُ ve يَدَعُ kelimelerinin mâzîleri gibi. Sâlis istiʹmâlde muttarid ve kıyâsta şâzz olur; meselâ أَخْوَصَ الرِّمْثَ ve اسْتَصْوَبْتُ اْلأَمْرَ gibi ki vâv, elife kalb olunmamıştır. Râbiʹ kıyâs ve istiʹmâlde maʹan şâzz olur; مَقْوُودٌ ve مَعْوُودٌ kelimeleri gibi, vâveynledir; bununla aslâ ihticâc olunmaz, zîrâ bunda asleyn mefkûddur. Ve kıyâsta şâzz ve istiʹmâlde muttarıd olanla istidlâl sahîhtir. Ve istiʹmâlde şâzz ve kıyâsta muttarid olanla temhîd-i usûl bâbında ihticâc sahîh değildir, zîrâ re΄sen merfûz menzilindedir. Ve baʹzen şâʹirin ona rücûʹu câ΄izdir, أَجْلَلُ kelimesi gibi. intehâ. Ve

شَذٌّ [şežž] kelimesi müteʹaddî olur, cumhûrdan ayırıp başkaca kılmak maʹnâsına; yukâlu: شَذَّهُ شَذًّا كَمَدَّهُ لاَ غَيْرُ يَعْنِي مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ لاَ مِنَ الثَّانِي إِذَا نَدَرَهُ عَنْ جُمْهُورِهِ

Sıradaki Maddeler

Arama ekranı

Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı