Kamus-ı Muhit - ماهان maddesi

اَلْمَاهَانِ [el-Mâhân] (tesniye bünyesiyle) Dînever ile Nihâvend nâm beldelere ıtlâk olunur ki biri Mâhu’l-Kûfe ve biri Mâhu’l-Baṡra’dır. Maʹlûm ola ki “mâh” Pehlevî lisânında şehr ve beldeye denir. Vaktâki Ḩužeyfe, Hemedân vilâyetini feth ve teshîr edip ondan Nihâvend şehrine geldi, o zamân Nihâvend pek muhtasar şehr olmakla ʹaskeri ihâta eylemediğinden emr eyledi, Kûfe ʹaskeri şehr-i Dînever’e gidip ve Baṡra sipâhı Nihâvend içre kaldı. Çünkü şehre mâh ıtlâk olunmakla Dînever’e Mâh-ı Kûfe ve Nihâvend’e Mâh-ı Baṡra dediler. Binâ΄enʹaleyh beyne’l-ʹArab Dînever ve Nihâvend’e Mâhân ıtlâk olunur. Ve

مَاهٌ [Mâh] ve

مَاهُ دِينَارٍ [Mâhu Dînâr] İki belde adıdır. Ve

مَاهَانُ [Mâhân] Bir recül ismidir. Ve lafz-ı mezbûr ʹArabî olduğu sûrette “ه،و،م” yâhûd “ه،ي،م” mâddelerinden me΄hûz olur. Bu takdîrce vezni لَعْفَانُ [laʹfân] olur lâm’ın ʹayn üzere takdîmiyle yâhûd “و،ه،م” mâddesinden me΄hûz olmakla vezni لَفْعَانُ [lefʹân] olur fâ’yı ʹayn üzere takdîmle yâhûd “ه،م،ي” mâddesinden me΄hûz olmakla vezni عَلْفَانُ [ʹalfân] olur yâhûd “و،م،ه” mâddesinden me΄hûz olmakla vezni عَفْلَانُ [ʹaflân] olur yâhûd “ن،ه،م” mâddesinden me΄hûž olmakla vezni لَاعَافٌ [lâʹâf] olur yâhûd مُهَيْمِنٌ mâddesinden me΄hûz olmakla vezni عَافَالٌ [ʹâfâl] olur yâhûd “م،ن،ه” mâddesinden olmakla فَالَاعٌ [fâlâʹ] olur yâhûd “ن،م،ه” mâddesinden olmakla vezni عَالَافٌ [ʹâlâf] olur. Ve ʹinde’l-baʹz vezni فَعْلَانُ [faʹlân] dır.