Kamus-ı Muhit - ديلم maddesi

اَلدَّيْلَمُ [ed-Deylem] (حَيْدَرٌ [ḩayder] vezninde) bir maʹrûf tâ΄ife-i insânî ismidir, Burhân’da mestûr olduğu üzere Deylem, Îrân’da Geylân eyâletinde bir şehrdir, halkı be-gâyed şedîd olup saçları kıvırcık olur, onlara dahi Deylem ıtlâk olunur, fi’l-asl Ekrâd kısmından bir sınf idiler. Ve

دَيْلَمٌ [deylem] Âfet ve dâhiye maʹnâsınadır. Ve düşman ve ʹadüvv maʹnâsına müstaʹmeldir; yukâlu: هُوَ دَيْلَمٌ مِنَ الدَّيَالِمَةِ أَيْ عَدُوٍّ مِنَ الْأَعْدَاءِ Ve cemâʹat ve gürûh maʹnâsına müstaʹmeldir. Ve karıncalık ve kenelik yere denir ki havuz ayaklarında ve deve yataklarında olur. Ve turaç kuşunun erkeğine denir; yukâlu: صَادَ دَيْلَمًا وَهُوَ ذَكَرُ الدُّرَّاجِ Ve bâdiyede سَلَمٌ [selem] ağacının ismidir. Ve Benû Ḋabbe cemâʹatinin lakabıdır, pek siyâh olduklarından mülakkab oldular. Ve Benî ʹAbs yurdunda bir suyun adıdır. Ve bağırtlak kuşundan bir nevʹ yâhûd erkeğine denir. Ve Deylem b. Feyrûz yâhûd Feyrûz b. Deylem ashâbdandır. Ve bu, peygamberlik iddiʹâsında olan Esved-i ʹAnsî nâm kezzâbın kâtili Feyrûz-ı Deylemî değildir, o, Deylem tâ΄ifesine mensûbdur. Ve

جَبَلُ دَيْلَمِيٍّ [Cebelu Deylemiyy] (izâfetle) Mekke’de Merve üzere müşrif dağın ismidir.

Vankulu Lugatı - ديلم maddesi

اَلدَّيْلَمُ [ed-Deylem] (ʹalâ-vezni حَيْدَر [ḩayder]) Halâyıktan bir tâyifenin ismidir. Ve

دَيْلَمٌ [deylem] Âfete dahi derler, dâhiye maʹnâsına. Ve Ḋabbe kabîlesine dahi baʹzı eşʹârda دَيْلَمٌ [deylem] demişlerdir, ekseri kara yağız olduğuna binâ΄en. Ve baʹzılar eyitti: دَيْلَمٌ [deylem] aʹdâ΄ maʹnâsınadır. Ve baʹzılar دَيْلَمٌ [deylem] halâyıktan lâ-ʹale’t-taʹyîn bir cemâʹat maʹnâsınadır dedi. Ve

دَيْلَمٌ [deylem] Karınca cemâʹatine dahi derler ki hayme kurulan yerlerde ve deve yataklarında olur. Ve

دَيْلَمٌ [deylem] Turaç dedikleri kuşun erkeğine dahi derler.