نِمْتُ [nimtu] (nûn’un kesri ve mîm’in sükûnuyla) Nefs-i mütekellimdir. Ve bunun aslı نَوِمْتُ idi vâv’ın kesriyle vaktâ ki vâv teskîn olundu, ictimâʹ-ı sâkineynden ötürü hazf olunup kesresi mâ-kabline verildi. Ve bunun hakkı mazmûm olmaktı, vâv mahzûfa delâlet etmek için,قُلْتُ kelimesinde ḵâf mazmûm kılındığı gibi lâkin نِمْتُ de meksûr kılındı mazmûm ile meksûr beynin fark için yaʹnî قُلْتُ mislli ile نِمْتُ misllinin aslları mugâyir olduğun işʹâr için. Ve Ṡıḩâḩ nüshalarının ekserinde لِلْفَرْقِ بَيْنَ الْمَضْمُومِ وَالْمَفْتُوحِ vâkiʹ olmuştur,vechi zâhir değildir. Ve mazmûmla meftûhtan maksûd müstakbeller olmanın buʹdü hafî değildir. Ve eger ʹibâret لِلْفَرْقِ بَيْنَ الْمَفْتُوحِ وَالْمَكْسُورِ olsa azher olurdu. Ve ammâ كِلْتُ kelimesinde kâf meksûr olması yâ΄-i sâkıtaya delâlet etmek içindir ve ammâ mezheb-i Kisâ΄î üzere kıyâs müstemirrdir, zîrâ قَالَ kelimesinin aslı قَوُلَ dir der, vâv’ın zammıyla ve كَالَ kelimesinin aslı كَيِلَ dir der yâ’nın kesriyle. Pes Cevherî’nin bu kelâmından lâzım gelir ki Kisâ΄î نُمْتُ diye zamm-ı nûn’la.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı