اَلْحُرُوفُ الذُّلْقُ [el-ḩurûfu’ž-žulḵ] (žâl’ın zammı ve lâm’ın sükûnuyla) Taraf-ı lisân u şefehten hurûc ve sudûr eden hurûfa ıtlâk olunur ki onlar altı harften ʹibârettir: Üçüne ذَوْلَقِيَّةٌ [ževleḵiyyet] denir ki lâm ve râ΄ ve nûn harfleridir ve üçüne شَفَهِيَّةٌ [şefehiyyet] denir ki bâ΄ ve fâ΄ ve mîm harfleridir. Bunlar lisânın ucuyla dudaklardan hâric ve nâşî olurlar. Şârih der ki Sîbeyevhi hurûf-ı zevlekiyyenin her birine birer mahrec iʹtibâr eyledi ve Yaḩyâ ve Ferrâ ve Ḵuṯrub üçüne bir mahrec iʹtibâr eyledi. Ve onlara “Lišamp;evî” dahi derler ki diş etine nisbet olunur. Ve işbu hurûf-ı sittede bir sırr-ı latîf mündericdir ki kelimât-ı ʹArabiyyeden rubâʹî mücerred ve humâsî mücerred olan kelime elbette bu harflerin birinden hâlî olmaz ve kiminde iki ve üç dahi bulunur, جَعْفَرٌ ve قِرْطَعْبٌ ve هَمَرْجَلٌ gibi. Pes bir rubâʹî ve humâsî ki onda bunlardan bir harf bulunmaya, ʹArabiyyü’l-asl olmayıp kelâm-ı ʹAraba dahîl olan kelimâttan olur, onun için bunlardan mâ-ʹadâ hurûfa مُصْمَتَةٌ [muṡmetet] ıtlâk olunur ki rubâʹî ve humâsî binâsından musmet demektir; lâkin sâ΄ir ümmehâtta fâ΄ yerine vâv mersûmdur.
اَلْحُرُوفُ الذُّلْقُ [el-ḩurûfu’ž-žulḵ] (žâl’ın zammı ve lâm’ın sükûnuyla) Şol hurûftur ki dil ucuyla dudaktan sâdır olur.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı