el-ḣaybet ~ اَلْخَيْبَةُ

Kamus-ı Muhit - الخيبة maddesi

اَلْخَيْبَةُ [el-ḣaybet] (ḣâ’nın fethi ve yâ-yı tahtiyyenin sükûnuyla) Nâ-ümîd ve mahrûm ve bî-behre kalmak maʹnâsınadır; yukâlu: خَابَ الرَّجُلُ يَخِيبُ خَيْبَةً اِذَا حُرِمَ Ve hasâret ve ziyâna uğramak maʹnâsınadır; yukâlu: خَابَ الرَّجُلُ اِذَا خَسِرَ Ve kâfir olmak maʹnâsına istiʹmâl olunur; yukâlu: خَابَ فُلاَنٌ أَيْ كَفَرَ Ve matlûba nâ΄il olmayıp saʹy hebâ olmak maʹnâsınadır ki maʹnâ-yı evvelden ahasstır; yukâlu: خَابَ الرَّجُلُ اِذَا لَمْ يَنَلْ مَطْلُوبَهُ Ve fi’l-meseli: “اَلْهَيْبَةُ خَيْبَةٌ” Yaʹnî mevkiʹ-i taleb-i emel olan kimseden yâhûd matlûb olan mâdde mühvil olmak hasebiyle havf u endîşe eylemek, haybet ve hırmânı mûristir, zîrâ ikdâma mâniʹdir, niteki “اَلْحَيَاءُ يَمْنَعُ الرِّزْقَ” dahi bu kabîldendir. Ve bed-duʹâ mevkiʹindedir, meselâ خَيْبَةٌ لِزَيْدٍ derler, refʹle ve nasbla. Refʹi ibtidâ΄iyyet üzeredir ki خَيْبَةٌ عَظِيمَةٌ takdîrindedir. Ve nasbı izmâr-ı fiʹle mebnîdir ki أَسْأَلُ خَيْبَةً takdîrindedir. Ve yekûlûne: “سَعْيُهُ فِي خَيَّابِ بْنِ هَبَابٍ” أَيْ خَسَارٍ Yaʹnî “filân kimsenin saʹyi heybetli olan emrden mütevellid haybetli mâddeye uğramıştır.” Ve

خَيَّابٌ [ḣayyâb] (kezâlik شَدَّادٌ [şeddâd] vezninde) Âteşi çakmayan çakmağa ıtlâk olunur.

Vankulu Lugatı - الخيبة maddesi

اَلْخَيْبَةُ [el-ḣaybet] (ḣâ’nın fethi ve yâ’nın sükûnuyla) Nevmîd olmak; yukâlu: خَابَ الرَّجُلُ خَيْبَةً مِنَ الْبَابِ الثَّانِي إِذَا لَمْ يَنَلْ مَا طَلَبَ

Sıradaki Maddeler

Arama ekranı

Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı