Kamus-ı Muhit - الضفف maddesi

اَلضَّفَفُ [eḋ-ḋafef] (ḋâd’ın ve fâ’nın fethiyle) Kesret-i ʹayâl maʹnâsınadır; yukâlu: لَهُ ثِقَلٌ وَضَفَفٌ أَيْ كَثْرَةُ الْعِيَالِ Ve taʹâmı yalnızca ekl etmeyip nâs ile berâberce tenâvül eylemeğe denir, ʹalâ-kavlin taʹâm üzere çok el üşmeğe denir. Kâle’ş-şârih ve minhu’l-hadîsu: “إِنَّهُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ لَمْ يَشْبَعْ مِنْ خُبْزٍ وَلَحْمٍ إِلاَّ عَلَى ضَفَفٍ” وَهُوَ التَّنَاوُلُ مَعَ النَّاسِ أَوْ كَثْرَةُ الْأَيْدِي عَلَى الطَّعَامِ Ve baʹzılar dedi ki ضَفَفٌ [ḋafef] zîk ve şiddet ve izdihâm-ı nâs maʹnâsınadır. Ve ʹalâ-kavlin taʹâmdan horandalar ekser olmaktan ʹibârettir. Ve fakr ve hâcet maʹnâsınadır; yukâlu: بِهِ ضَفَفٌ أَيْ حَاجَةٌ Ve ivmek, ʹacele maʹnâsınadır. Ve zaʹîf ve zebûn olmağa denir. Ve keyl olunan nesne ölçek dolusundan azca olmağa denir. Ve mutlakan her dolu nesneden azca olmağa denir. Ve su üzere halkın sıkışıp müzdahim olmasına denir. Şârih der ki bu maʹnâda ضَفَفٌ [ḋafef] fi’l-asl masdardır, meselâ; yukâlu: ضَفَّ الْقَوْمُ عَلَى الطَّعَامِ أَوِ الْمَاءِ ضَفًّا وَضَفَفًا إِذَا ازْدَحَمُوا Pes masdar ve ism olarak istiʹmâl olunur.

Vankulu Lugatı - الضفف maddesi

اَلضَّفَفُ [eḋ-ḋafef] (ḋâd’ın ve fâ’nın fethalarıyla) Bir kimsenin ʹayâlî çok olmak. Ve Mâlik b. Dînâr eyitti: “حَدَّثَنَا الْحَسَنُ قَالَ لَمْ يَشْبَعْ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنْ خُبْزٍ وَلَحْمٍ إِلَّا عَلَى ضَفَفٍ” Mâlik eyitti: ضَفَفٌ [ḋafef]in maʹnâsın bir bedevî ʹArabdan su΄âl ettim, eyitti: تَنَاوُلًا مَعَ النَّاسِ Yaʹnî kesret-i cemâʹatle ekl etmektir. Ve Ḣalîl eyitti: ضَفَفٌ [ḋafef] taʹâm üzerinde el çok olmaktır. Ve Ebû Zeyd eyitti: ضَفَفٌ [ḋafef] şiddet ve müzâyaka maʹnâsınadır. İbnu’l-Aʹrâbî dahi böyle dedi; tekûlu minhu: رَجُلٌ ضَفَفُ الْحَالِ Ve Aṡmaʹî eyitti: ضَفَفٌ [ḋafef] mâl kalîl olup ekl edenler kesîr olmaktır. Ve Ferrâ eyitti ضَفَفٌ [ḋafef] ihtiyâc maʹnâsınadır. Ve

ضَفَفٌ [ḋafef] ʹAcele maʹnâsına da gelir; tekûlu: لَقِيتُهُ عَلَى ضَفَفٍ أَيْ عَلَى عَجَلَةٍ Ve

ضَفَفٌ [ḋafef] Kezâlik su üzerinde halâyıkın izdihâmına dahi derler.