اَلْأُحَيْوِي [el-uḩayvî] (hemzenin zammı ve ḩâ’nın fethi ve vâv’ın kesri ve meddiyle) أَحْوَى [aḩvâ]nın tasgîri şol kimsenin lügatinde ki أَسْوَدُ [esved]in tasgîrinde أُسَيْوِدٌ [useyvid] der.Ve idgâm eyleyenler lügati üzere ihtilâf ettiler. ʹÎsâ b. ʹÖmer eyitti: أُحَيِّيٌ [uḩayyiyy]dir munsarıf olmak üzere. Ve Sîbeveyhi bu kavl hatâdır, zîrâ eger savâb olaydı أَصَمُّ [eṡamm] munsarıf olaydı, zîrâ أَصَمُّ [eṡamm] أَحْوَى [aḩvâ]dan ehafftır ve tasgîrinde dahi أُصَيْمٌ [uṡaym] denildi, insirâf üzere, hâlâ ki lâ-yansarıftır dedi. Ve Ebû ʹAmr b. el-ʹAlâ mezbûrun tasgîrinde أُحَيٌّ [uḩayy] dedi yâ-yı sâlisi mahzûf ve mukadder kılmakla, nitekim أُحَيْوٌ [uḩayv] derler. Ve Sîbeveyhi eyitti: Eger bu dahi savâb olaydı, عَطَاءٌ [ʹaṯâ΄]ın tasgîrinde عُطَيٌّ [ʹuṯayy] demek câ΄iz olurdu dedi. Ve Yûnus أَحْوَى [aḩvâ]nın tasgîri أُحَيٌّ [uḩayy]dir dedi lâ-yansarıf olmak üzere. Sîbeveyhi eyitti: Kıyâs ve savâb budur. Ve يَحْيَى [yaḩyâ] kelimesinin tasgîrinde يُحَيٌّ dersin, zîrâ her ism ki onda üç yâ cemʹ olup ûlâ yâ-yı tasgîr ola onun birin hazf edersin ve eger ûlâ yâ΄-i tasgîr olmasa üçünü dahi isbât edersin, pes حَيَّةٌ [ḩayyet] kelimesinin tasgîrinde حُيَيَّةٌ [ḩuyeyyet] dersin ve أَيُّوبُ [eyyûb] tasgîrinde أُيَيِّيبٌ [uyeyyîb] dersin dört yâ ile ve bu mertebeye tahammül olundu, yâ΄-i tasgîr vasatta olduğundan ötürü.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı