اَلْقُمْرِيَّةُ [el-ḵumriyyet] (كُرْدِيَّةٌ [kurdiyyet] vezninde) Hamâme kısmından bir nevʹ ismidir ki kumru taʹbîr olunan maʹrûf kuştur. İki gûne olur: Biri sarıya mâ΄il ve birisi beyâz olur ki savt-ı hazîn ile öter, hak Kur΄ân taʹbîr olunur. Cemʹi قَمَارِيُّ [ḵamâriyy] gelir ḵâf’ın fethi ve râ’nın kesriyle, lâ-yansariftir ve قُمْرٌ [ḵumr] gelir ḵâf’ın zammıyla. Ve ʹinde’l-baʹz dişisine قُمْرِيَّةٌ [ḵumriyyet] ve erkeğine سَاقُ حُرٍّ [sâḵu ḩurr] denir ki âvâzesiyle muʹabberdir, lâkin سَاقُ حُرٍّ [sâḵu ḩurr] Türkîde kuskuvuk dedikleri yabanî kuştur ki bu dahi âvâzesiyle muʹabberdir. Bahâr mevsiminde bâgçelere gelip kuskuvuk diyerek öter. Şârih der ki قُمْرِيٌّ [ḵumriyy] lafzı قُمْرٌ [ḵumr]a mensûbdur ki zikr olunan kuşların birinden ʹibârettir yâhûd أَقْمَرُ [aḵmer]den cemʹ olan قُمْرٌ [ḵumr]a nisbet yâhûd قُمْرِيٌّ [ḵumeriyy]den cemʹdir, رُومٌ [rûm] ve رُومِيٌّ [rûmiyy] ve زَنْجٌ [zenc] ve زَنْجِيٌّ [zenciyy] gibi. Ve kütüb-i tevârîhte zikri âtî cebel-i Ḵumr’a mensûb olup menşe΄i oradan ve hâlen onda kesîr olmak üzere mersûmdur.
اَلْقُمْرِيَّةُ [el-ḵumriyyet] (ḵâf’ın zammı ve mîm’in kezâlik sükûnuyla) Mü΄ennesi; müzekkerinin ismi سَاقُ حُرٍّ [sâḵu ḩurr]dur.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı