Kamus-ı Muhit - جمام maddesi

اَلْجَمُّ [el-cemm] (cîm’in fethi ve mîm’in teşdîdiyle) Çok nesneye denir; yukâlu: مَالٌ جَمٌّ أَيْ كَثِيرٌ Ve جَمُّ الظَّهِيرَةِ [cemmu’ż-żahîret] nısf-ı nehârın tamâm dolgunluğu kerteye ıtlâk olunur; tekûlu: سِرْنَا فِي جَمِّ الظَّهِيرَةِ أَيْ فِي مُعْظَمِهَا Ve جَمُّ الْمَاءِ [cemmu’l-mâ΄] suyun engin yerinden ʹibârettir. Ve جَمٌّ [cemm] kelimesinin cemʹi جِمَامٌ [cimâm] gelir cîm’in kesriyle ve جُمُومٌ [cumûm] gelir. Ve

جَمٌّ [cemm] ve

جِمَامٌ [cimâm] (harekât-ı selâsla) Masdar olurlar, ölçeği başlı ölçmek maʹnâsına; yukâlu: جَمَّ الْكَيْلَ جَمًّا وَجِمَامًا مِنَ الْبَابِ الثَّانِي إِذَا كَالَهُ إِلَى رَأْسِ الْمِكْيَالِ Ve

جَمَامٌ [cemâm] (سَحَابٌ [seḩâb] vezninde) Yorgun at binilmeyip dinlenmek maʹnâsınadır; yukâlu: جَمَّ الْفَرَسُ جَمًّا وَجَمَامًا إِذَا تُرِكَ وَلَمْ يَرْكَبْ فَعَفَا مِنْ تَعَبِهِ Ve

جَمٌّ [cemm] Kemiğin eti çok olmak maʹnâsınadır; yukâlu: جَمَّ الْعَظْمُ إِذَا كَثُرَ لَحْمُهُ Ve su biriksin diye almayıp hâli üzere terk eylemekle irkmek maʹnâsınadır; yukâlu: جَمَّ الْمَاءَ إِذَا تَرَكَهُ يَجْتَمِعُ Ve bir iş ve bir nesne pek yaklaşıp çatmak maʹnâsınadır; yukâlu: جَمَّ الْأَمْرُ إِذَا دَنَا Ve kîle üzerine baş yığmak maʹnâsınadır; tekûlu: جَمَمْتُ الْمِكْيَالَ إِذَا جَعَلْتَهُ عَلَى رَأْسِهِ طَفَافًا

اَلْجُمَامُ [el-cumâm] (غُرَابٌ [ġurâb] vezninde) ve

اَلْجِمَامُ [el-cimâm] (كِتَابٌ [kitâb] vezninde) Aygır çekilmekten bir müddet terk olunmakla sulbünde müctemiʹ olan menîye denir. Ve

جِمَامٌ [cimâm] (harekât-ı selâse ile) ve

جَمَمٌ [cemem] (جَبَلٌ [cebel] vezninde) Başlı ölçülen ölçeğin başına denir; yukâlu: أَعْطَاهُ جِمَامَ الْمَكُّوكِ مُثَلَّثَلَةً وَجَمَمَهُ وَهُوَ مَا عَلَى رَأْسِهِ فَوْقَ طَفَافِهِ Ve

جُمَامٌ [Cumâm] (غُرَابٌ [ġurâb] vezninde) Esâmîdendir, ke-mâ se-yuzkeru. Ve

جِمَامٌ [cimâm] (كِتَابٌ [kitâb] vezninde) Cemîʹ-i butûnun mensûb oldukları kabîlelere denir, جَمَاجِمُ [cemâcim] gibi, ke-mâ se-yuzkeru. Şârihin beyânına göre cemʹi جَمِيمَةٌ [cemîmet]tir, حَمِيمَةٌ [ḩamîmet] vezninde.

Vankulu Lugatı - جمام maddesi

اَلْجُمَامُ [el-cumâm] (cîm’in zammı ve kesri ve mîm’in tahfîfiyle) Şol nesnedir ki kîle dolduktan sonra üzerine yığılır, kîle başı maʹnâsına. Ve

جِمَامٌ [cimâm] (cîm’in kesriyle) Bir nesnenin suyla dolusuna derler. Ve cîm’in zammı ile unla dolusuna derler; yukâlu: عِنْدِي جِمَامُ الْقَدْحِ مَاءً بِالْكَسْرِ وَجُمَامَ الْمَكُّوكِ دَقِيقًا بِالضَّمِّ وَلَا يُقَالُ الْجُمَامُ إِلَّا فِي الدَّقِيقِ وَأَشْبَاهِهِ يُقَالُ أَعْطِنِي جُمَامَ الْمَكُّوكِ إَذا حَطَّ مَا يَحْمِلُهُ رَأْسُهُ فَأَعْطَاهُ