Kamus-ı Muhit - سبي maddesi

اَلسَّبْيُ [es-seby] (sîn’in fethi ve bâ’nın sükûnuyla) ve

اَلسِّبَاءُ [es-sibâ΄] (sîn’in kesriyle) Esîr eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: سَبَى الْعَدُوَّ سَبْيًا وَسِبَاءً إِذَا أَسَرَهُ Ve satmak için bir şehrden şehr-i âhere hamr iletmek maʹnâsınadır; yukâlu: سَبَى الْخَمْرَ إِذَا حَمَلَهَا مِنْ بَلَدٍ إِلَى بَلَدٍ Cevherî bunun masdarını yalnız سِبَاءٌ ʹunvânına kasr eylemekle vehm eyledi. Ve bir adamı vatanından ibʹâd edip gurbete düşürmek maʹnâsınadır; yukâlu: سَبَى اللهُ فُلَانًا أَيْ غَرَّبَهُ وَأَبْعَدَهُ Ve kuyu kazıp suya erişmek maʹnâsınadır; yukâlu: سَبَى الْمَاءَ إِذَا حَفَرَ حَتَّى أَدْرَكَهُ Ve

سَبْيٌ [seby] Esîr olan adama denir ki vasf bi’l-masdardır. Cemʹi سُبِيٌّ [subiyy] gelir عُتِيٌّ [ʹutiyy] vezninde; yukâlu: جَاؤُوا بِسَبْيٍ كَثِيرٍ أَيْ مَا يُسْبَى ve

سَبْيٌ [seby] Nisvân tâ΄ifesine ıtlâk olunur, ism-i fâʹil maʹnâsına, zîrâ ef΄ide-i ricâli esr ve bend ederler. Ve ism-i mefʹûl maʹnâsına olur; zîrâ kendileri esr ve istimlâk olunurlar ve bu eksere mebnîdir. Bu maʹnâ iʹtibârıyla ricâle ıtlâk olunmaz. Ve

سَبْيُ الْحَيَّةِ [sebyu’l-ḩayyet] Yılan kavına denir ki soyulmuş derisidir, مَسْبِيٌّ [mesbiyy] maʹnâsınadır.

Vankulu Lugatı - سبي maddesi

اَلسِّبَاءُ [es-sibâ΄] (sîn’in kesriyle) Bi-maʹnâhu; tekûlu: سَبَيْتُ الْعَدُوَّ سَبْيًا وَسِبَاءً إِذَا أَسَرْتَهُ Ve

سَبْيٌ [seby] Nisâ tâ΄ifesi ricâlin gönlin almağa dahi derler; yukâlu: اَلْمَرْأَةُ تَسْبِي قَلْبَ الرَّجُلِ Ve

سِبَاءٌ [sibâ΄] Hamrı bir şehrden bir şehre alıp gitmeğe dahi derler; tekûlu: سَبَيْتُ الْخَمْرَ سِبَاءً لَا غَيْرُ إِذَا حَمَلْتَهَا مِنْ بَلَدٍ إِلَى بَلَدٍ Ve kaçan hamrı içmek için satın alsalar سَبَأْتُ derler hemze ile. Ve

سَبْيٌ [seby] Bir kimseyi vilâyetinden dûr kılmağa dahi derler; tekûlu: سَبَاهُ اللهُ يُسْبِيهِ سَبْيًا أَيْ غَرَّ بِهِ وَأَبْعَدَهُ كَمَا تَقُولُ لَعَنَهُ اللهُ