Kamus-ı Muhit - سبع maddesi

وَزْنُ سَبْعَةٍ [veznu sebʹat] Bir lafzdır ki onunla yedi miskâl murâd olur; tekûlu: أَخَذْتُ مِنْهُ مِائَةَ دِرْهَمٍ وَزْنَ سَبْعَةٍ يَعْنُونَ بِهِ أَنَّ كُلَّ عَشَرَةٍ مِنْهَا وَزْنُ سَبْعَةِ مَثَاقِيلَ Ve Cevžân b. Sebʹa tâbiʹîndendir. Ve

سَبْعٌ [Sebʹ] Raḵḵa ile Re΄su-ʹayn beyninde bir karye adıdır. Ve Ḵuds ile Kerek beyninde bir mevziʹdir; onda yedi kuyu olmakla tesmiye olundu. Ve

سَبْعٌ [sebʹ] Mahşer-gâh-ı kıyâmet olan mevziʹe ıtlâk olunur; ve minhu’l-hadîsu: “مَنْ لَهَا يَوْمَ السَّبْعِ” أَيْ “مَنْ لَهَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ”، وَيُعَكِّرُ عَلَى هَذَا قَوْلُ الذِّئْبِ “يَوْمَ لاَ يَكُونُ لَهَا رَاعٍ غَيْرِي” وَالذِّئْبُ لاَ يَكُونُ رَاعِيًا يَوْمَ الْقِيَامَةِ، أَوْ أَرَادَ مَنْ لَهَا عِنْدَ الْفِتَنِ حِينَ تُتْرَكُ بِلاَ رَاعٍ نُهْبَةً لِلسِّبَاعِ فَجَعَلَ السَّبُعَ لَهَا رَاعِيًا إِذْ هُوَ مُنْفَرِدٌ بِهَا أَوْ يَوْمُ السَّبْعِ عِيدٌ لَهُمْ فِي الْجَاهِلِيَّةِ كَانُوا يَشْتَغِلُونَ فِيهِ بِلَهْوِهِمْ عَنْ كُلِّ شَيْءٍ وَرُوِيَ بِضَمِّ الْبَاءِ İşbu hadîsin tamâmı budur, “بَيْنَا رَاعٍ فِي غَنَمِهِ عَدَا عَلَيْهَا الذِّئْبُ فَأَخَذَ مِنْهَا شَاةً فَطلَبَهُ الرَّاعِي حَتَّى اسْتَنْقَذَهَا مِنْهُ فَالْتَفَتَ إِلَيْهِ الذِّئْبُ فَقَالَ لَهُ مَنْ لَهَا يَوْمَ السَّبْعِ يَوْمَ لاَ يَكُونُ لَهَا رَاعٍ غَيْرِي” Yaʹnî mebʹas-ı Hazret-i Nebevî ʹaleyhi’s-salâtu ve’s-selâm hengâmında bir çoban raʹy-ı agnâm eder iken nâgâh bir kurt bir koyun kapıp firâr eyledi. Çoban ensesine düşüp ikdâm eyleyerek bıraktıktan sonra o kurt çobana müteveccih olup “Gerçi sen şimdi işbu tuʹmem olacak koyunu bana yedirmeyip ahz eyledin, lâkin ʹacaba benden gayrı onlara çoban olmayacak يَوْمُ السَّبْعِ [yevmu’s-sebʹ]de onlara kim sâhib ve hâmî olacaktır?”

Vankulu Lugatı - سبع maddesi

اَلسَّبْعُ [es-sebʹ] (kezâlik sîn’in fethi ve bâ’nın sükûnuyla) Mü΄ennesi; yukâlu: سَبْعَةُ رِجَالٍ وَسَبْعُ نِسْوَةٍ Ve

سَبْعٌ [sebʹ] Yedinci olmağa da derler; tekûlu: سَبَعْتُهُمْ أَسْبَعُهُمْ مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ إِذَا كُنْتَ سَابِعَهُمْ Ve mallarının سُبُعٌ [subuʹ]un almağa dahi derler. Ve şetm edip ʹırza değmeğe dahi derler; tekûlu: سَبَعْتُهُ إِذَا شَتَمْتَهُ وَوَقَعْتَ فِيهِ Ve

سَبْعٌ [sebʹ] Kurt koyunu yırtmağa dahi derler; yukâlu: سَبَعَ الذِّئْبُ الْغَنَمَ إِذَا فَرَسَهَا Ve

سَبْعٌ [sebʹ] Yırtıcı cânvere dahi derler. Ve

سَبْعَةُ [sebʹat] Yeleli kurda derler; ve minhu kavluhum: أَخَذْتُهُ أَخْذَ سَبْعَةَ İbnu’s-Sikkît eyitti: Aslında bunun bâ’sı mazmûmdur, tahfîf olunmuştur. Ve yeleli kurt arslandan çâbük olmağın أَخَذْتُهُ أَخْذَ سَبْعَةَ denmiştir. Ve Kelbî eyitti: سَبْعَةُ [Sebʹat]ten murâd Sebʹa b. ʹAvf b. Šaʹlebe’dir ki ziyâde şedîd kimse idi. Bu takdîrce سَبْعَةُ [Sebʹat] lâ-yansarıf olur, ʹalem ve te΄nîs sebebiyle.