أُلَى [ulâ] (hemzenin zammıyla هُدَى [hudâ] veznindedir ve medd ile câ΄izdir) Bir cemʹdir ki lafzından müfredi yoktur, ʹalâ-kavlin müfred-i müzekkeri ذَا [žâ] kelimesidir. Ve müfred-i mü΄ennesi ذِهِ [žihi] kelimesidir, onlar maʹnâsınadır ki Fârisîde ânân müradifidir. Ve gâh olur ki evveline harf-i tenbîh dâhil olup هَؤُلَاءِ derler ki işte onlar demek olur. Ve âhirine kâf-ı hitâb lâhık olup أُولَئِكَ derler ve أُولَاكَ derler medd ve kasr ile ve أُولَالِكَ derler lâm tavsîtiyle, هُنَالِكَ ve ذَلِكَ gibi; ve أُلَّاكَ derler hemzenin zammı ve lâm’ın teşdîdiyle; ke-mâ kâle’r-râciz: “مَا بَيْنَ أُلَّاكَ إِلَى أُلَّاكَا” Ve ammâ ʹArabların ذَهَبَتِ الْعَرَبُ الْاُلَى kavllerinde أُلَى kelimesi أُوَلُ kelimesinden maklûbdur ki أُولَى lafzının cemʹidir, أُخْرَى [uḣrâ] ve أُخَرُ [uḣar] gibi.
أُلَى [ulâ] (hemzenin zammı ile bilâ-medd ve elifin kasrıyla عُلَى [ʹulâ] vezni üzere) Bu dahi bir cemʹdir ki kendi lafzından vâhidi yoktur ve vâhidi اَلَّذِي dir. Ve ammâ ʹArabların ذَهَبَتِ الْعَرَبُ الْأُلَى dedikleri hemzenin fethi ve lâm’ın fethi ve meddi ile أُوَّلُ [uvvel]in maklûbudur hemzenin zammı ve vâv’ın fethiyle, zîrâ أُلَى [ulâ] hemzenin zammı ile bilâ-medd أُولَى [ûlâ]nın cemʹidir, hemzenin zammı ve meddi ve elifin kasrıyla أُخْرَى [uḣrâ] ile أُخَرُ [uḣar] gibi, aslı أُوَّلُ [uvvel] olmak üzere. Ve ammâ
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı