Kamus-ı Muhit - الإبداع maddesi

اَلْإِبْدَاعُ [el-ibdâʹ] (hemzenin kesriyle) Bu dahi numûne ve misâlsiz bir nesne ihtirâʹ eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: أَبْدَعَ الشَّيْءَ إِذَا أَبْدَأَهُ Ve şâʹir sebk ve nazîri olmayan bir şiʹr-i bedîʹ nazm eylemek maʹnâsına müstaʹmeldir; yukâlu: أَبْدَعَ الشَّاعِرُ إِذَا أَتَى بِالْبَدِيعِ Ve رَاحِلَةٌ [râḩilet] yaʹnî binek davarı yorulup yolda kalmak, ʹalâ-kavlin aksamak yâhûd aksak olarak dermânde kalmak maʹnâsına müstaʹmeldir, gûyâ ki ʹâdeti olan seyrden inkıtâʹıyla bir nâka-i muhdese olmuştur; yukâlu: أَبْدَعَتِ الرَّاحِلَةُ إِذَا كَلَّتْ وَعَطِبَتْ أَوْ ظَلَعَتْ أَوْ لاَ يَكُونُ الْإِبْدَاعُ إِلاَّ بِظَلْعٍ Şârih der ki mechûl bünyesiyle أُبْدِعَ بِالرَّاكِبِ ʹibâretiyle de lugattır. İntehâ. Ve

إِبْدَاعٌ [ibdâʹ] Bir adam bir kimseden ihsân me΄mûlünde iken hâcetini revâ eylememekle onu beyne’n-nâs hor ve mahzûl kılmak maʹnâsına müstaʹmeldir; yukâlu: أَبْدَعَ فُلاَنٌ بِفُلاَنٍ إِذَا فَظَعَ بِهِ وَخَذَلَهُ وَلَمْ يَقُمْ بِحَاجَتِهِ Ve bir adamın huccet ve delîli lagv ve bâtıl olmak maʹnâsına müstaʹmeldir; yukâlu: أَبْدَعَتْ حُجَّتُهُ إِذَا بَطَلَتْ Ve muhsinin ihsânına bir adamın şükr ve senâsı vâfî olmadığını iʹtirâf ederek bi’l-müvâcehe şükr ve senâ eylemek maʹnâsına müstaʹmeldir; zikr olunan كُلاَلٌ [kulâl] maʹnâsındandır; tekûlu: أَبْدَعَ بِرُّهُ بِشُكْرِي وَقَصْدُهُ بِوَصْفِي إِذَا شَكَرَهُ عَلَى إِحْسَانِهِ إِلَيْهِ مُعْتَرِفًا بِأَنَّ شُكْرَهُ لاَ يَفِي بِإِحْسَانِهِ Ve ibtâl maʹnâsına müstaʹmeldir; yukâlu: أُبْدِعَ دَلِيلُهُ عَلَى الْمَجْهُولِ إِذَا أُبْطِلَ Ve bir adamın bindiği dâbbe yolda helâk olmakla yolundan kalmak maʹnâsına müstaʹmeldir; yukâlu: أُبْدِعَ بِفُلاَنٍ عَلَى الْمَجْهُولِ إِذَا عَطِبَتْ رِكَابُهُ وَبَقِيَ مُنْقَطَعًا بِهِ

Vankulu Lugatı - الإبداع maddesi

اَلْإِبْدَاعُ [el-ibdâʹ] (hemzenin kesriyle) Bir nesneyi nümûnesi ve misâli yok iken ihtirâʹ etmek. Ve

إِبْدَاعٌ [ibdâʹ] Şâʹir şiʹrin tarz-ı bedîʹ üzere îrâd etmeğe de derler. Ve

إِبْدَاعٌ [ibdâʹ] Râhile yorulmağa dahi derler; yukâlu: أَبْدَعَتِ الرَّاحِلَةُ إِذَا كَلَّتْ وَأُبْدِعَ الرَّجُلُ عَلَى الْبِنَاءِ لِلْمَجْهُولِ إِذَا كَلَّتْ رَاحِلَتُهُ