Kamus-ı Muhit - الإقتتال maddesi

اَلْإِقْتِتَالُ [el-iḵtitâl] (إِفْتِعَالٌ [iftiʹâl] vezninde) İştirâk içindir, cenk ve kıtâl edişmek maʹnâsınadır; yukâlu: إِقْتَتَلُوا إِذَا تَقَاتَلُوا Ve bir adamı ʹaşk yâhûd cinn tâ΄ifesi helâk eylemek maʹnâsınadır; yukâlu: أُقْتُتِلَ فُلَانٌ عَلَى بِنَاءِ الْمَفْعُولِ إِذَا قَتَلَهُ الْعِشْقُ أَوِ الْجِنُّ Ve işbu إِقْتَتَلَ mâddesinde efsah olan ʹadem-i idgâmdır, zîrâ tâ΄ kelimeye lâzım değildir. Ve baʹzılar tâ-i ûlânın harekesini ḵâf’a nakl ve tâ’ları idgâm edip ve mâzînin hemzesi ḵâf’ın sükûnu için ziyâde olduğundan istignâ olunmakla mâzîde قَتَّلوُا ve muzâriʹde يَقَتِّلُونَ dediler ḵâf’ın fethi ve kesriyle. Ve baʹzılar ictimâʹ-ı sâkineyn için mâzîde ve muzâriʹde ḵafları meksûr eylediler. Pes vech-i evvelde ism-i fâʹil مُقَتِّلٌ [muḵattil] olur, مُحَدِّثٌ [muḩaddišamp;] vezninde ve sânîde مُقِتِّلٌ [muḵittil] olur mîm’in zammı ve ḵâf’ın kesriyle. Ve ehl-i Mekke zammı zammeye itbâʹla مُقُتِّلٌ [muḵuttil] derler mîm’in ve ḵâf’ın zammıyla.

Vankulu Lugatı - الإقتتال maddesi

اَلْإِقْتِتَالُ [el-iḵtitâl] (hemzenin ve tâ’nın kesriyle) Öldürüşmek. Ve bir kimseyi cinn öldürmeğe ve ʹışk öldürmeğe dahi derler. Ve إِقْتِتَالٌ [iḵtitâl]de tâ idgâm olunmadı tâ gayr-i lâzım olduğu için. Ve baʹzı kimseler idgâm edip mâzîsinde ve muzâriʹinde قِتَّلُوا تَقَتِّلُونَ dediler tâ’nın hareketin ḵâf’a nakl edip hemzeyi hazf etmekle, zîrâ hemze ḵâf’ın sükûnundan ötürü gelmiş idi. Ve bunun tasdîki Ḩasen’in “إِلَّا مَنْ خَطَّفَ الْخَطْفَةَ” (الصافات، 10) kırâ΄at etmesiyledir. Ve baʹzılar ḵâf’ı ikisinde meksûr kıldılar, ictimâʹ-ı sâkineynden ötürü, pes ism-i fâʹil vech-i evvelde مُقَتَّلٌ [muḵattel] gelir mîm’in zammı ve ḵâf’ın fethiyle ve sânîde مُقَتِّلٌ [muḵattil] gelir mîm’in zammı ve ḵâf’ın kesriyle. Ve ehl-i Mekke, مُقُتِّلٌ [muḵuttil] derler mîm’in ve ḵâf’ın zammıyla zammı zamma tâbiʹ kıluban. Ve Sîbeveyhi eyitti: Ben Ḣalîl’den ve Hârûn’dan işittim ki bir cemâʹat مُرُدُّفِينِ derlerdi, مُرْتَدِفِينَ maʹnâsına, bir kimse âlet-i katlle öldürülse قُتِلَ الرَّجُلُ derler ve eger onu ʹışk veyâ cinn öldürse أُقْتُتِلَ derler قُتِلَ demezler, Ferrâ’nın Kisâ΄î’den nakl ettiği rivâyeti üzere.