اَلْفَرَزْدَقُ [el-ferezdaḵ] (سَفَرْجَلٌ [sefercel] vezninde) Tennûra düşmüş kirdelere denir ki câ-be-câ göyünüp muhterik olur; müfredi فَرَزْدَقَةٌ [ferezdeḵat]tır; tekûlu: أَطْعَمَنَا الْفَرَزْدَقَ وَهُوَ الرَّغِيفُ سَقَطَ فِي التَّنُّورِ Ve ekmek kırıntısına denir, فُتَاتُ الْخُبْزِ [futâtu’l-ḣubz] maʹnâsına. Ve baʹzılar ʹindinde فَرَزْدَقَةٌ [ferezdeḵat] perâzde-i Fârisî muʹarrebidir ki hamur yumağına denir, ʹalâ-kavlin فَرَزَ ile دَقَّ lafzlarından menhût ve mürekkebdir, zîrâ hamur dakîk olmakla ondan bir kıtʹa ifrâz olunmuştur, yaʹnî yumak dedikleri دَقٌّ [daḵḵ] olunan hamurdan bir kıtʹa-i müfrezedir; cemʹiفَرَازِقُ [ferâziḵ] gelir, kıyâs ise فَرَازِدُ [ferâzid] olmaktır. Ve فَرَزْدَقٌ [Ferezdaḵ] ile Hemmâm b. Ġâlib b. Ṡaʹṡaʹa nâm şâʹir-i maʹrûf mülakkab olmuştur. Şârihin beyânına göre çehresi tennûra düşmüş kirdeye şebîh olması bâʹis-i telkîbdir. Ve فَرَزْدَقٌ [ferezdaḵ] lafzının tasgîrinde dahi kıyâs olan فُرَيْزِدٌ [fureyzid] olmaktır, zîrâ ism kaçan beş harfli olsa ve cümlesi hurûf-ı usûl olsa cemʹ ve tasgîrinde harf-i ahîri hazf olunur, lâkin dâl’ın mahreci tâ΄ mahreci olup ve tâ΄ hurûf-ı ziyâdeden olmakla mâdde-i mezbûrede tâ’ya kıyâsla ḵâf’tan hazfe evlâ ʹadd olundu. Ve cemʹ ve tasgîrinde yâ΄ taʹvîz edip فَرَازِيقُ [ferâzîḵ] ve فُرَيْزِيقٌ [fureyzîḵ] dahi denir.
اَلْفَرَزْدَقُ [el-ferezdaḵ] (fethateynle ve dâl-ı mühmelenin dahi fethiyle) Hamur pâresi.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı