اَلنَّخَّةُ [en-naḣḣat] (nûn’un fethiyle) Bir kimsenin rakîkine, yaʹnî ʹabd-i memlûkuna denir, gerek köle ve gerek câriye olsun. Ve işleyen sığırlara denir ki çift sığırları olacaktır, بَقَرٌ عَوَامِلُ maʹnâsına ve bunda nûn’un zammıyla lügattir. Ve
نَخَّةٌ [naḣḣat] Eşeklere denir, حُمُرٌ [ḩumur] maʹnâsına ve bunda nûn’un harekât-ı selâsıyla lügattir. Ve evde beslenen mutlakan hayvânâta denir. Ve çobanlara denir, رِعَاءٌ [riʹâ΄] maʹnâsına; nûn’un zammıyla da câ΄izdir. Ve devecilere denir, جَمَّالوُنَ [cemmâlûn] maʹnâsına. Ve şol habere denir ki hak yâhûd bâtıl olduğu maʹlûm olmaya. Ve hafîf yağmura denir. Ve zekât devşiren kimse zekâtı devşirdikten sonra kendi nefsi için ücret-i bahâ bir altın almak maʹnâsınadır. Ve o altına da نَخَّةٌ [naḣḣat] denir.
اَلنَّخَّةُ [en-naḣḣat] (nûn’un fethiyle) Kul, esîr maʹnâsına. Baʹzılar işleyen sığırdır dediler. Šaʹleb eyitti: İşleyen sığır maʹnâsına olmak savâbdır, zîrâ نَخٌّ [naḣḣ]dan me΄hûzdur ki نَخٌّ [naḣḣ] davarı katı sürmeğe derler. Ve fi’l-hadîsi: “لَيْسَ فِي النَّخَّةِ صَدَقَةٌ” Kisâ΄î eyitti: Hadîs-i şerîfte olan نُخَّةٌ [nuḣḣat] lafzı nûn’un zammıyladır, işleyen sığırlar maʹnâsınadır. Ve Ferrâ eyitti: Hadîs-i şerîfte olan نَخَّةٌ [naḣḣat] lafzı nûn’un fethiyle zekât alan kimse zekâtı aldıktan sonra kendi nefsi için bir altın almak maʹnâsınadır.
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı